2025 чылга чедир Тывада хөй аал чурттаар бажыңнарны долузу-биле септээриниң планы тодараттынган

Тываның Чазаа хөй аал чурттаар бажыңнарда ниити өнчүнүң үндезин септелгезиниң регионалдыг программазынче киирген өскертилгелерни бадылаан. Чоокку үш чылдың – 2023-2025 чылдарның планынче өскертилгелер кирген.

Россия Федерациязының Чуртталга кодекизи-биле өйлээн чурум езугаар, 2023 чылдан эгелеп эрге-чагырга органнары үндезин септелгениң регионалдыг программазында кирген хөй аалдыг бажыңнарның техниктиг байдалынга демдекти салырын айыткан. Шинчилелдиң түңнелдери-биле мурнады кылыр объектилерниң, ажылдың хуусаазын, оларның даңзызының база бажың бүрүзүнде ажылдың хемчээлиниң талазы-биле шиитпирлер хүлээп алдынар.

ТР-ниң коммерцияга хамаарышпас үндезин септелге фондузунуң тускай мергежилдиглери бажыңнарның ниити өнчүзүн ажаап тударынга дорт хамаарылгалыг организацияларның санал-оналынга база дилеглеринге даянгаш, планче өскерилгелерни кииргенин тайылбырлаан. Чуртталга оран-савазының ниити өнчүзүнге бажыңның серизи, сери ишти, подвалы, лифтизи, чадазы, одалга, суг хандырылга, айыыл чок чорук, харылзаа системалары болгаш өске-даа шөлдери хамааржыр.

«Кызылдың ЧЭТ» АН Кызылдың хөй аал чурттаар беш бажыңында элеватор белдирлеринге үндезин септелгени кылырын дыңнаткан. Найысылалда башкарыкчы компанияларның дилээ-биле алды бажыңның кирер черлерин чаагайжыдары планда кирген. Ак-Довурак хоорай чагыргазының дилээ-биле, ийи “беш каъттарже” кирер черни тудар.

2023 чылдың планы езугаар, хөй аал чурттаар 46 бажыңны септеп-селээн. Кызыл хоорайда – 30, Шагаан-Арыгда – 7, Ак-Довуракта – 4, Кызыл-Мажалыкта – 3, Каа-Хем суурда – 1, Туран хоорайда 1 бажыңга септелгелерни кылган. 2024 чылда – 48, а 2025 чылда – 35 бажыңны септээр. Үш чылда планнаан шупту ажылдарже 250 сая рубль көрдүнген.

2014 чылда эгелээн үндезин септелге программазы 2043 чылга чедир үргүлчүлээр болгаш, Тываның тос муниципалдыг тургузуунда хөй квартиралыг 482 бажыңнарны септеп-селип, чаагайжыдар. Оларның хөй кезии Кызыл хоорайда – 346, Шагаан-Арыгда – 60, Ак-Довуракта – 44.

Тыва айыттынган планнарны хуусаа бертинде доозуптар сорулгалыг. Республика хөй аалдыг бажыңнарның капитал септелге программазының планын 2022 чылдан бээр мурнады күүседип, ол адырда ажылдың темпизи-биле Сибирьде лидерлерниң бирээзи кылдыр санадып турар.