Тыва Республикада уругларның эргелериниң талазы-биле Бүрүн эргелиг төлээ кылдыр Сайзана Сергеевна Товууну томуйлап, бадылаанындан бээр чаа-ла бир ай ажып турар.
Бо кыска үе дургузунда, ол хире улуг харыысаалгалыг ажылга ооң баштайгы базымнарының дугайында ажык чугааны «ТМГ» информастыг агентилелдиң корреспондентизи-биле чоруткан.
Сайзана Сергеевнаның чугаалап турары-биле, баштай-ла республикада уругларның санын, ооң иштинде: социал айыылдыг байдалда турар; чуртталга байдалы берге; өскүс уруглар; ада-иезиниң хайгааралы чок; кадыының байдалы кошкак уругларның чизе-даңзызын кожуун, суму
аайы-биле тургускан. Ындыг чизе-даңзыны мооң мурнунда ол эрге-дужаалга ажылдап турган дарга кандыг-бир чылдагаан-биле тургуспаан болганындан, чер-черлерде байдалды билип алыры берге болган.
Ам ол даңзыга даянмышаан уругларның эрге-ажыын камгалаар Бүрүн эргелиг төлээ хүннерин кожуун бүрүзүнге эрттирер деп планнап турар. Ниитизи-биле байдал нарын кожууннардан ол ажылды эгелээрин С.Товуу дыңнаткан.
Үстүнде беш бөлүкке үскен уруглар-биле кандыг ажыл чорудары, оларның өг-бүле бүрүзүн сайгарган соонда билдинип кээр. Ындыг өг-бүлелерге бүгү тала-биле деткимче херек.
Уругларның эргелериниң талазы-биле Бүрүн эргелиг төлээниң кол сорулгазы болгаш хүлээлгези-уруглар-биле ажылдап турар аңгы-аңгы албан черлериниң ажылын, күжениишкиннерин чаңгыс аайлап, кады ажылдаарын чедип алыры болур деп Сайзана Сергеевна санап турар.
Чижээ, ам бо хүнде социал берге байдалда келген уругларны чер-черде оларны түр када хоргаададыр төптер дээш социал-камгалал яамызы харыылап турар. Оларның өөредилгези дээш өөредилге яамызы харыылаар.Корум-чурум үрээн уруглар-биле иштики херектер яамызы ажылдап турар. Ынчалдыр-ла уруглар дээш харыылаар албан черлери хөй-даа болза, уругларның эргелериниң талазы-биле шиитпирлеттинмээн айтырыглар ам-даа хөй болуп турар. Бүрүн эргелиг төлээ оларның ажылын чаңгыс аайлап, углап-баштаар ажылды чорудар ужурлуг деп турары кончуг шын.
Май айның чартыы байырлалдар хүннери-биле каттыжа берген-даа болза, Бүрүн эргелиг төлээ Сайзана Товуу, дыштаныр хүннер дивейн, социал объектилерни кезип, оларның ажылын хынап четтигип турган.
Май 6-да Кызылдың Суворов кудумчузунда өскүс, чаш уруглар бажыңынга четкенин Сайзана Сергеевна улуг дүвүрел-биле чугаалап турар. Ында 3 харга чедир назылыг 67 чаштар бар бооп турар. Бир эмчи сестразынга хамаарыштыр 10-12 чаш уруг онаажып турары, төрээн ада-иезиниң чылыын көрбейн чоруур чаштарга, оода оларны азырап турар ажылдакчылар талазындан долу кичээнгей алыр арганы бербейн турар.Хамык ужур эмчи сестраларында-даа эвес,чаңгыс ажылдакчы ол хире хөй чаш уругларның кижи бүрүзүнге кичээнгей салып четтикпезинде болуп турар. Ылап-ла ынча хөй чаш ажы-төлдү ашкарып-чемгерип, идик-хевин, чөргек-чоорганын солуп кээрге, үе шуут артпас болбайн канчаар.
Ынчангаш Сайзана Сергеевнаның өскүс чаш ажы-төл төрээн ада-иезинге эвес-таа бол, чок болза төрелдеринге азы азыраан өг-бүлелерге өзерин чедип алыр дигенин деткивес аргажок. Бо талазы-биле кыска үе иштинде кылып чоруткан ажылдың түңнелинде, Кызылдың уруглар бажыңында 67 чаш ажы-төлдүң 27-зин төрелдери болгаш чоок улузу улаштыр азырап болур болган.Ол дээрге, аңаа турган чаш уругларның 40 хуузу-дур.
Алызы барып, Тывага , Москва облазында ышкаш, өскүс уруглар бажыңнарынга чаш ажы-төл шуут турбазын, олар ада-иезинге (эргезин казыткан болза), чоок төрелдеринге азы азырап алыр өг-бүлелерге өзерин чедип алыр сорулганы салып турарын база Бүрүн эргелиг төлээ дыңнаткан.
Россияның Президентизиниң чанында уругларның эргелериниң талазы-биле Бүрүн эргелиг төлээ Мария Львова-Белова-биле Москвага болган уругларның улуг шуулганынга киржип чорааш таныжып, кады-ажылдажылганы чорударының дугайында тодаргай чугаа кылып, дугуржуп алганы Сайзана Товуунуң бо эрткен кыска үе иштинде чедип алган улуг чедиишкини болган. Ооң түңнели-биле Тыва амгы үениң негелдеринге дүгжүп турар Элээди уруглар төвүн тудуп-тургузар Россияның 10 регионунуң санынче кирген.Ону федералдыг акшаландырыышкын-биле кылыр. Ол ышкаш федералдыг төптен чоокку үеде Тывага бөлүк психологтар келгеш, биске практиктиг дузаны чедирер болган.
Уругларның талазындан болгаш уругларга хамаарыштыр корум-чурум үрээшкиннерин канчап болдурбазыл деп айтырыгны С.Товуу ТР-ниң Иштики херектер сайыды Ю.Поляков-биле ужуражып чугаалашкан. Ооң түңнелинде кады ажылдаарының чурумун дугурушкан.
Уругларның эргелериниң талазы-биле Тывада Бүрүн эргелиг төлээ С. Товуу-нуң хүн бүрүде кылып чорудуп турар ажылдарындан аңгыда, бир ай дургузунда эге базымнары, чаш ажы-төлден эгелээш, элээдилерге чедир уруг-дарыывыстың амгы амыдыралын, келир үезин экижидеринче тодаргай угланган болуп турар.
ТМГ-медээлер.
