Чайгы үеде уругларның айыыл чок чоруунга хамаарыштыр чугула документини хүлээп алган

Чайгы дыштанылга кидин түлүк. Ада-иелер уруг-дарыын кадыкшылга лагерьлеринче дыштандырары чаңчылчаан. Ооң-биле чергелештир лагерьлерге айыыл чок чорукту хандырары чугула. Бо талазы-биле Тываның Баштыңы чаа Чарлыкты бадылаанын ТР-ниң Өөредилге яамызы дыңнаткан.

«Уругларның айыыл чок чоруу – бирги чергениң айтырыы! Тываның Баштыңы уругларның дыштанылга лагерьлериниң ажыл-чорудулгазынга хамаарыштыр чаа Чарлыкты үндүрген. Чайгы дыштанылга үезинде уругларның айыыл чок чоруун хандырарынче болгаш кадыкшылын камгалаарынче угланган чугула документ хүлээп алдынган. Ында уругларның кадыкшылга болгаш дыштанылгазын хоойлуга дүүшпес черлерге чорутканын эрге-чагырга органнары азы удуртукчулар илереткенде, ону хаарының дугайында Дүрүмнү бадылаан.

Ооң кол ужур-утказы чүл?

- Сөөлгү чылдарда лагерьлерде айыыл чок чоруктуң дүрүмнерин хажыткан таварылгалар болуп турар, ол чүүл уругнуң кадыкшылынга, харын-даа амы-тынынга айыылды тургузуп болур.

- Чажыт лагерьлерде хөй кезиинде уругнуң дыштанылгазынга болгаш долу сайзыралынга таарымчалыг байдалдар тургустунмаан, дериг-херекселдер-биле хандырттынмаан болур. Ол ышкаш мергежээн тускай мергежилдиглерниң база эмчи ажылдакчыларының чогундан уругга айыылды тургузар.

- Бүрүткеттинмээн объектилер чогуур органнарның хыналдазын эртпейн турар, ынчангаш уругнуң мага-бодунга-даа (чурттаарынга таарымча чок байдалдардан), психологтуг-даа (кижизидилге талазы-биле хыналда чогундан) айыылды тургузар.

Чаа документини хүлээп алган соонда, чүү өскерлирил?

- Күрүне албан черлериниң талазындан уругларның дыштанылга объектилериниң хыналдазы күштелир;

- Чажыт лагерьлерни илередир болгаш узуткаар тодаргай механизмни организастаар;

- Харыысалгалыг ажылдакчылар ада-иелерниң хомудалдары, айыылдыг объектилер дугайында хөй-ниитиниң дыңнадыышкыннары-биле оперативтиг ажылды чорудар;

- Хууда дыштанылга лагерьлерин организастап турарларның хоойлу мурнунга харыысалгазы улгадыр.

Ынчангаш бо базым уругларның айыыл чок болгаш таарымчалыг байдалдарга дыштанырын организастаарынче угланган болуп турар. «Уругларны камгалаары – бистиң ниити сорулгавыс, ынчангаш чайгы дыштанылга черлерин шилиирде, кичээнгейлиг болуру чугула» – деп, өөредилге сайыдының хүлээлгезин күүседип турар Ренат Ооржак демдеглээн.