Чаштар тоол ыдарынга мөөрейлешкен

Чөөн-Хемчик кожууннуң уруглар садтарының Шагаа байырлалын таварыштыр «Эки тоолчу» деп уруглар аразынга кожуун чергелиг мөөрей болуп эрткенин ТР-ниң Өөредилге яамызы дыңнаткан. Ук мөөрейни чыл санында өөредилге эргелели эрттирип турар.

Бо чылын чараш мөөрей Чадаана хоорайның «Малышок» уруглар садынга болуп эрткен. Киржикчилер тыва улустуң тоолдарының аңгы-аңгы хевирлеринден (маадырлыг эпос, хуулгаазын тоол, кара тоол дээш оон-даа өске) бодунуң күзели-биле бир тоолду шилип алгаш, ыдып бараалгаткан.

Мөөрейге кожууннуң 16 уруглар садындан 16 бичии тоолчу киришкен. Дээди шаңналга Бажың-Алаак суурнуң «Хүнчүгеш» уруглар садының кижизиттирикчизи Аюша Сат төлептиг болган (башкызы – Ондар Е.К.),
бирги черни Чадаана хоорайның «Хээлер» уруглар садының кижизиттирикчизи Байырты-Белек Сат алган (башкызы – Ховалыг А.К.);
ийиги черге Теве-Хая суурнуң «Хүлүмзүрүг» уруглар садының кижизиттирикчизи Айдаш Саая төлептиг болган (башкызы – Куулар М.Д.);
үшкү черни Шеми суурнуң «Чечек» уруглар садының кижизиттирикчизи Дан-Хаяа Кара-Сал ээлээн (башкызы - Куулар О.В.).

Мөөрейге киришкен уругларга шаңнал бижиктер болгаш үнелиг белектерни тывыскан.

Тоолдардан уруглар делегейни, оларның амыдыралында хүрээлелди, дыка хөй чүүлдерни боттарынга ажыдып билип алыр. Тоол маадырларының эки болгаш багай аажы-чаңын көргүскенинден, уруглар чүнү кылыптарга экил, чүнү кылыптарга багайыл, кымны өттүнүп болурул, кымга дөмей болбас болза экил деп чүүлдү билип алыр.