Тываның Национал архивиниң өгбелеривистиң өг-бүлезинге, ажы-төлүнге, төрел-дөргүлүнге, арат-чонунга хумагалыг байдалының ёзу-чаңчылдары-биле таныштырылгазы.
Өг-бүлеге интернеттен кандыг байдалдарның тургустунуп болуру.
Кижилерниң кыска үе дургузунда дүргени-биле хөй билигни шингээдип билип алыр, бизнезинге хөй орулга киирип алыр күзелинге дүүштүр, отчет, доклад, справка дээн ышкаш кандыг-даа ажылдың үре-түңнелин үе саадатпайн, байдал айыы-биле эптиг дүрген дамчыдар аргазы-биле харылзаа тудар интернет деп чүүлдүң тыптып келгени мындыг.
Буддизм философия эртеминде бижээни-биле алыр болза, угаан-медерел хамык чүүлдерни: “Позитив – эки, ажыктыг, негатив – багай, хоралыг” деп ийи аңгылап турар. Эки үзел-бодалга чаңчыга бээр болза, кижисиг болгаш кандыг-даа шимчээшкинниң түңнелинде, улуг бергелер тургуспас. Багай үзел-бодалга шуут чаңчыга берген кижи, эки чүүлдерни кылып турар-даа болза, түңнелинде эпчок байдалдар чайгаар үнер.
Интернеттен шилип көрүксээр чүүлдерни эки болгаш багай деп аңгылавас деп чүүл турбас.
Херек кырында кандыг-даа кижиниң бо хүннерде компьютери, ноутбугу, телефону, планшеди интернеттиг. Ону ажыглап турар байдалындан көөрге, черле амыдыралга, ажыл-агыйга, эртем-билигге кижизидилге болгаш өске-даа ажыктыг талалары көстүп турар-даа болза, үстүнде ажыктыг чүүлдерге хамаарышпас, түңнел чок хоозун чүүлдерже тыртылып, ындыг сайтыларны, страницаларны албан-биле ажыдып көруп турар. Ындыг ийи чүүлдерни билип, аңгылап турары чугула.
Геше Лобсанг Тхуптен. – ЧЫРЫК ДУЗА - IV. Ог-буле болгаш амыдырал дугайында мерген угаадыглыг чагыг сумелер. – ООО «Тываполиграф». – Кызыл - 2023. – 257-259-ку арыннар.
