Бо чылын ие капиталынга чаартылгалар киирген соонда, аныяк өг-бүлелерни болгаш чаш ажы-төлдүг иелерни сонуургадыр айтырыглар-ла көвүдээн: ие капиталының программазында өскерилгелер, ооң хемчээли, чаа аргалары, хуусаазы, каш харлыындан эгелээш, кайнаар ажыглап болурул дээш өске-даа.
Ынчангаш чурттакчы чонга бо дугайында медээлерни билдингири-биле чедирер сорулгалыг РФ-тиң Пенсия фондузунуң Тывада салбырының ажылдакчылары парлалга конференциязын эрттирген.
Хуралга чугаалашкан эң-не кол айтырыглар:
- Ие капиталының программазының хуусаазын 2026 чылдың декабрь 31-ге чедир узаткан.
- 2020 чылда ооң хемчээли 466 617 рубль, чылдың-на ооң хемчээлин өстүрер.
Ие капиталының хемчээлиниң өскерилгелери:
1. Өг-бүлеге бир дугаар уруг 2020 чылдың январь 1-ден эгелеп төрүттүнген (азырап алган) таварылгада, ие капиталының хемчээли 466 617 руб. болур. Бир эвес ол өг-бүлеге ийиги уруг төрүттүнүп келзе, ие капиталы 150 муң рубльге өзер. Ооң ниити хемчээли 616 617 рубльге деңнежир (466617+150 000).
2. Бир эвес ийиги уруу азы дараазында ажы-төлү 2020 чылда болгаш ооң соонда чылдарда төрүттүнер болза, ие капиталы – 616 617 рубль болур.
3. Бир эвес, ийиги уруу азы дараазында ажы-төлү 2019 чылда азы ооң мурнунда чылдарда төрүттүнген болза, ооң хемчээли 466 617 рубль хевээр артар.
2021 чылдан эгелеп, ие капиталының сертификадын тыпсыр дугайында шиитпир үндүрер хуусаазын 5 ажыл хүнүнге чедир кызырары көрдүнген (амгы үеде 15 ажыл хүнү). Пенсия фондузунга тодарадыр медээлер тургустунуп келзе, ол хуусааны 15 хүнге чедир узадыр эргелиг болур (амгы үеде – 1 ай).
Ол ышкаш Ие капиталының акша-хөреңгизин ажыглаар дугайында билдириишкинни, шупту херек документилери чедер болза, Пенсия фондузунуң шиитпир үндүрер хуусаазын 10 ажыл хүнүнге чедир кызырар (амгы үеде 1 ай). Пенсия фондузунга тодарадыр медээлер тургустунуп келзе, ол хуусааны 20 ажыл хүнүнге чедир узадыр эргелиг болур.
Ие капиталының сертификадын тывыскан дугайында медээлер-биле Пенсия фондузунуң сайтызында хуу кабинединден болгаш чаңгыс аай күрүне, муниципалдыг ачы-дуза порталындан таныжып болур. Ол ышкаш Пенсия фондузунуң тус черлерде эргелелдеринден ушта бижидилгени кылдырып алыр.
2018 чылдан эгелеп, өг-бүлеге ийиги уруг төрүттүнүп келген таварылгада, ие капиталының акша-хөреңгизинден ай санында төлевирни ап болур.
Бирээде: ай санында акша төлевирин тыпсырда, өг-бүлениң бир кежигүнүнге онааштыр ортумак орулгазы, чурттап турар регионунда күш-ажыл кылып шыдаар хамаатының амыдыраарының адаккы деңнелиниң 2 катап өстүрген хемчээлинден көвүдевес ужурлуг.
Ийиде: ук төлевирни уругнуң 3 харлаарынга чедир төлээр.
Апрель айның ортан үезинден эгелеп, ада-иелер ие капиталының сертификадын билдириишкин чокка алыр аргалыг апаар. Ол дээрге уруг төрүттүнерге-ле, ооң төрүттүнгениниң дугайында медээ-дыңнадыг ХБАБ-ның хамааты актылар бижидилгезиниң күрүне реестринче дорт шилчий бээр.
Ол ышкаш ие капиталын огород-сад шөлүнге бажың тудуп алырынче ажыглаар аргалыг апаар. Кол-ла негелдези – мурнунда ышкаш, черниң хуужуткан документизи болгаш бажың тударынга чөпшээрелдиг черлер.
Сагындырып каалы, ие капиталын чүгле чурттаарының байдалын экижидеринге, ажы-төлүнүң өөредилгезинче, авазының пенсиязының чыылда кезээнче шилчидер азы инвалид уругларның кадыын экижидеринге ажыглаар. Ол ышкаш ие капиталын ай санында төлевир кылдыр ажыглап болур.
Бо дугайында тодаргай медээни Пенсия фондузунуң сайтызында “Гражданам – Получателям МСК” деп эгеден билип ап болур.
Алдынай АРАКЧАА
