Тыва үндезин культура төвү тыва улустуң онзагай ыры-хөгжүмүнүң хевири – кожамыктарны ырлажып, аныяк-өскен аразынга нептередир сорулгалыг “Кожамык байырлалы” деп кежээни эрттиргенин төп дыңнаткан.
Кежээге төптүң чыглып келген чону чер-чуртунга тураскааткан кожамыктарны; ада-ѳгбезинден салгал дамчып келген кожаң ырларны; чоннуң азыраан мал-маганының дугайында кожаң ырларны; ажы-тѳлүнге хамаарыштыр ырлап чораан кожаң ырларны; өгбелерниң болгаш оларның салгалдарының ынакшыл, сонуургал темазынга ырлажып чораан кожаңнарын; төрээн черинге ынакшылды, чоргааралды илереткен кожамыктарны артистер-биле катай сагыш-сеткилинден ырлажып турганнар.
Тыва кожамыктарның нептередикчизи болуп, кайгамчык буянныг хемчегни организастаан ТР-ниң улустуң хөөмейжизи база алдарлыг артизи, "Ада-иениң алдары" орденниң эдилекчизи, "Тыва" бөлүүнүң солизи Шончалай Чооду-Ооржакка, байырлалга үлүг-хуузун киирип, идекпейлиг киришкен аалчыларывыс РФ-тиң алдарлыг артизи, ТР-ниң улустуң артизи Айдысмаа Кѳшкендейге, «Тыва кызы» бөлүүнге, "Саян" аттыг хөгжүм болгаш сам театрының аныяк артистери Кежик Дарый-оолга база Амырга Монгушка, Кызылдың уран чүүл колледжизиниң сургуулдары «Сайдаяк» бѳлүүнге, Тыванын үрер хөгжүм оркестриниң хөгжүмчүзү Ачын Чоодуга, “Маны-Саа” студиязының чаптанчыг чаштарынга, Кызыл хоорайның хоочуннар чөвүлелинге, Кызылдың дугаары тос дугаар гимназиязының башкызы Светлана Шулу-Маадырга, 19 дугаар школаның башкызы Чочагай Бадыраага база өөреникчилеринге Тыва үндезин культура төвү өөрүп четтиргенин илереткен.
Тыва чон шаг-тѳѳгүден бээр тѳрээн черинге, ооң кайгамчыктыг тайга-таңдыларынга, аржаан-сугларынга, хемнер-хѳлдеринге ханы ынакшылын кожаң ырларга, улустуң ырыларынга алгап-мактап чорааннар. Кожаң ырылар өзүп олурар салгалдарны тѳрээн черинге ынак, ооң тѳѳгүзүнге хумагалыг, чонунуң езу-чаңчылдарынга база улустуң аас чогаалының хевирлеринге ханы сонуургалдыг, аңаа камныг болурунга кижизидер.
