Чаа чылдың дыштаныр хонуктарында, тыва Соок-Ирей Москвага «Рождествоже аян-чорук» фестивалынга киришкен. Россияның 14 регионнарындан Чаа чылдың тоолчургу маадырларының хөглүг компаниязы Москваның кудумчуларынга, эрткен-дүшкен чонга байырны чедирген.
Тываның Соок-Ирейи национал хевирге даараан угулзаларлыг тону-биле өскелерден ылгалган. Республиканың төлээзи – шериг Айдаш Иргит Чаа чылдың ирейиниң ролюн ойнаан. Бо аныяк кижи тоолчургу киржикчилерни ооң мурнунда база ойнап турган. Айдаш Москва тываларының 2021 чылды уткаан Чаа чылдың байырлалында “Доң чүректе” Снеговиктиң ролюн ойнаан соонда, эки үнелелди алган. Оон маскарад үезинде, Соок-Ирей кылдыр “хуулган”. Айдашка уругларны ойнадып, хөгледири белен, ынчангаш ол байырлалдардан уттундурбас солун сактыышкыннар артып каан.
Амгы үеде ол керээ-биле шериг-хүлээлгезин эрттирип, Украинага ийи катап сургакчылаан. Кажан Рождество фестивалынга төрээн черин төлээлеп Соок-Ирей кылдыр киржирин сүмелээрге, өөрүшкү-биле хүлээп алган.
Фестивальдың үш хонуунда, Башкирия, Татарстан, Удмуртия, Марий Эл, Карелия база Россияның өске-даа регионнарындан Чаа чыл ирейлериниң хөй националдыг компаниязы-биле кады, тыва Соок-Ирей Москваның кудумчуларын кезип, байырлал шинчизин сөңнээн. Чер-черлерде Соок-Ирейлерни адаары аңгы: татарлар база башкирлерде – Кыш Бабай, кабардиннер база балкарларда – Уэс Дадэ дээр.
Өске Соок-Ирейлерни профессионал актерлар ойнап турган-даа болза, «чаңгыс өг-бүледен ышкаш, бодумну хостуг алдындым» деп, Айдаш Иргит чугаалаан.
– Элээн каш Соок Ирейлер-биле Манеж шөлүнге мастер-класстарны эрттирдивис. Көрүкчүлер аразындан 5-7 хар үези уругну, адың кымыл деп айтырарывыска, «Авазының чечээшказы» деп харыылаарга, Соок-Ирейлер шупту чаптааш, белектерни ууттунмас кылдыр сундувус.
База бир уттундурбас болуушкун. Бир херээжен кижи тик дугаар километрге туруп алгаш, күзелин бодааш, аткаар чоосту октапкаш, көрнүп келирге бистер, 14 Соок-Ирей Кызыл шөлде чыскаалыпкан кел чораан болган бис. А ол херээжен чоозун октап тура, бисти көрбээн турган. Ынчангаш көрнүп келгеш, кайгап ханмаанындан, алгырыпкан. Ооң күзели албан бүде бээр деп бодаар мен, чүге дизе 14 Соок-Ирей ону боттандырар болгай – деп, Айдаш Рождество байырлалындан солун сактыышкынны кылган.
Чаа чылдың тоолчургу маадырлары мындыг хөй кылдыр бир дугаар найысылалга чыылган. «Интеррекорд» рекордтар бүрүткээр делегей агентилели «Москвада регион Соок-Ирейлериниң бирги бүгү-российжи слёду» деп аттыг болуушкунну улуг чедиишкин кылдыр демдеглээн.
