Тываның найысылалынга тускай уругларга болгаш оларның өг-бүлелеринге баш бурунгаар дуза чедирер албан чериниң байырлыг ажыдыышкыны болган. Регионда «Чедингир хүрээлел» күрүне программазының күүселдези-биле Кызылдың Өг-бүлеге болгаш уругларга социал дуза чедирер төвүнүң баазазында албан черин ажыткан.
2025 чылдың март 1-ден эгелеп, уругларга болгаш оларның өг-бүлелеринге баш бурунгаар дуза чедирери комплекстиг реабилитация болгаш абилитация системазының чарылбас кезээ апарган.
Баш бурунгаар дуза чедирери дээрге, уругларга болгаш оларның ада-иелеринге албан черлер аразында көргүзүп турар эмчи, социал болгаш психолог-педагогиктиг ачы-дузалар комплекизи болур. Ону бир дугаарында үш хар чедир назылыг, сайзыралы саадап турар, чүве шиңээдип алыры берге, ол ышкаш ындыг бергедээшкин тургустунуп болур хире уругларлыг өг-бүлелерге сүмелээр. Бо айыыл кадыкшылда бергедээшкиннерлиг азы таарымча чок социал байдалдарда чурттап турар уругларга тыптып база болур.
Баш бурунгаар дуза чедирилгезин дараазында категорияның кижилеринге көргүзер: инвалид уруглар, кадыкшылының байдалы кызыгаарлаттынган уруглар, ук-салгал аарыгларлыг уруглар болгаш оларның ада-иелери, мага-бодунда четпестерин эдери айыылдыг болгаш амыдыралда кызыгаарлаашкыннарлыг уруглар, социал айыылдыг бөлүкте уруглар (ооң санында өскүстер база ада-иезиниң хайгааралы чок арткан уруглар), социал айыылдыг байдалга таварышкан өг-бүлелерниң уруглары база оларның өзүп- сайзыраары болгаш корум-чуруму дээш сагыш човап чоруур ада-иелер.
Бо хүнде Чадаанада комплекстиг социал хандырылга төвүнде баш бурунгаар дуза чедирилгезиниң «шенелде» албаны ажылдап турар. Үнүүшкүннүг баш бурунгаар дуза чедирер албан чериниң «Бажыңга консультант» деп төлевилели амыдыралдың берге байдалында уругларны деткиир фондунуң эрттиргени социал хандырылга организацияларының чаартылгалыг төлевилелдер мөөрейинге тиилээнин сагындыраал. Оон ыңай республиканың мониторинг, сайгарылга болгаш курлавырлар хандырар төвүнүң баазазында инвалид кижилер-биле ажылдаар болгаш уругларга болгаш оларның өг-бүлелеринге баш бурунгаар дуза көргүзер арга-методиктиг төп тургустунган. –
Күш-ажыл болгаш социал политика яамызы республикада ажылдап турар баш бурунгаар дуза чедирилгезиниң албан черлериниң турар черин болгаш харылзажыр аргаларын уругларның ада-иелеринге азы хоойлу езугаар төлээлеринге дыңнадып тур:
- Инвалидтер-биле ажылдаар болгаш баш бурунгаар дуза чедирилгезин организастаар арга-методиктиг төп, Кызыл хоорай, Московская кудумчузу, 2 дугаар бажың, кабинет 110, телефону: 8 (39422) 2-13-69, немей 2025. Ажылдаар үези: понедельниктен пятницага чедир 8:30 шактан 17:30 шакка чедер.
- Кызылдың Өг-бүлеге болгаш уругларга социал дуза төвү: Кочетов кудумчузу, бажың 21. Ажылдаар шагы: понедельникте (баштайгы хүлээп алыышкын) – 14:00 шактан 17:00 шакка чедир. Телефон: 8 (39422) 6-33-16.
- Чөөн-Хемчик кожууннуң Өг-бүлеге болгаш уругларга социал дуза төвү: Чадаана хоорай, Шахтерская кудумчузу, бажың 1, телефону: 8 (39434) 2-10-65. Ажылдаар үези: понедельниктен пятницага чедир 8:30 шактан 17:30 шакка чедер.