Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Кызыл
24 апреля, ср
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

Меңги Мортуй-оол: «Дудай берген чүвүс-таа чок!»

21 июня 2022
48

Каш-ла хонгаш Кызылга хостуг хүрешке Россия чемпионады эгелээр.

Сарыг-Септиң «Каа-Хем» спорт комлекизинге Тываның чыынды командазы белеткенип турда, «ТываМедиаБөлүк» информастыг агентилелдиң корреспондентизи кол тренер Меңги Мортуй-оол-биле ужуражып, оон каш айтырыгларны салган турган. Ам ол айтырыгларны болгаш аңаа кол тренерниң харыыларын киирер-дир бис.

-Меңги Вадимович, чоокта чаа, апрель айда Тываның чыынды командазы хевиске кол удурланыкчыравыстың чурту Дагестанга чедип, аңаа элээн үе иштинде дагестан мөгелер-биле кады белеткенген болгай. Аңаа баргаш, силерниң-даа, мөгелеривистиң-даа эң кол билип алган чүүлү кандыг болган?

-Ажыы-биле-даа, ойзу-кыйзы-даа чугаалаар болза, дагестан мөгелер база-ла бистер ышкаш ийи буттуг, ийи холдуг, оларның бистен арта берген, бистерниң олардан дудай берген чүвүс-таа чок деп чүвени оолдар көрген, билген. Оларның белеткенип турарында база улуг чажыттар чок. Кол-ла чүве- белеткенип-таа тургаш, маргылдааларга киржип-таа тургаш, хевис кырынга эгезинден төнчүзүнге чедир кызып төндүр ажылдаары болур! Кол түңнел ындыг болган.

Ол ышкаш кожууннардан чалыылар, аныяктар аразында соңгаар хоорайлар баар хамаанчок, Кызылга безин бир дугаар кээп хүрешкен мөгелер турары база чажыт эвес. Улуг хоорайлар, өске черлер чедерге оларның медерели өскерлир, делегейже көрүжү алгыыр боор. Улуг кода-хоорайларны чаа көрүп каан болгаш, олче чардыгар, аңаа чаңчыгар, эгезинде пөрүксүүр чаңдан адырлыры база чугула. Оларны хевистен чардыктырар чүү-да турбас ужурлуг.

Биске көөрге, якуттар мөгелерин чажындан эгелеп улуг хоорайларга чедирип, аңгы-аңгы маргылдааларга киириштирип келгениниң түңнелинде, Якутиядан олимпий чемпионнары Роман Дмитриев, Павел Пинигин суглар шагда-ла көстүп келген болгай. Бо талазы-биле якуттардан өөренир чүүлдер хөй.

Дагестанга 21 хонук иштинде, хевистиң ээлери-биле кады белеткендивис. Россияның алдарлыг спорт мастери Опан Сат бисти башкарып, карактап чорааны база дыка эки болган. Опан Владимирович ам хүнде Тываның чыынды командазының консультант-тренери болуп ажылдап турар.

-Меңги Вадимович, бистиң мөгелеривис эрткен чылын Якутияга база белеткел эрткен деп дыңнаан мен.Ол дугайында солун чугаалар безин бар чорду.Оларның бирээзи, Тываның аныяктар аразынга Арзылаң мөгези Самдан Бады-Маадыр аңаа Кубадан база-ла белеткенип келген мөгени арыг октап турган дээри шын бе?

-Эрткен, 2021 чылда Токиога болган олимпиада бетинде Якутияга, ол республиканың, Кубаның чыынды командалары-биле кады белеткелди эрткенивис шын. Ол белеткел үезинде Самдан Бады-Маадыр Кубаның чыынды командазының 97 кг чедир деңзиге кежигүнү Рейнерис Перести октап турганы ылап-ла база шын. Кажан кубин мөге Рейнерис Перес Токиога хүлер медаль чаалап алырга, Бады-Маадыр: «Мээң октап турган удурланыкчым Олимпиаданың хүлер медалын чаалап алды, башкы.Мен база Олимпиадага хүлер медальды чаалап ап болур турган ышкажыл мен» деп турган кижи. Ынчалдыр аныяктарның тура-соруун бедидери чугула деп чүве ол-дур ийин. Бады-Маадыр ам болур Россия чемпионадынга 97 кил чедир деңзиге хүрежир. Токио Олимпиадазынга ол деңзиге Алдулрашид Сайдуллаев (Россия) алдын медальды, Кайл Снайдер (АКШ) мөңгүн медальды чаалап алганнар болгай.

-Ам болур чемпионатты Тывага эрттирерин чедип алган Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Тываның чыынды командазының белеткелинче боттуг кичээнгейни салып, силер-биле ужуражып кээп-таа турган болгай. Улуг дарганың, чазак-чагырганың кичээнгейи, деткимчези ол хире боорга кандыг-дыр, харыысаалга улгадып келбес-тир бе?

-Владислав Товарищтайовичиниң боттуг деткимчезин үнелээри безин берге. Ол хире деткип турда хей-аът көдүрлүр, хол-бут быжыгар, туттунгур-даа апаарын чажырбас бис. А бистерден тыва чонувус чедимчелиг харыы-чуртувуска эртер чемпионатка эки көргүзүглер манап турар деп билир бис. Ол дээш кызар бис.

-Ажык чугааңар дээш четтирдивис, Меңги Вадимович. Ам болур чемпионатка кандыг-даа үнелиг медальдардан тургустунган элбек дүжүттүг болурувусту күзедивис!

Мерген КЫРГЫС.

«ТываМедиаБөлүк» информастыг агентилелдиң чуруу.