Национал ном саңында чаа номнар немешкен

Тываның А. С. Пушкин аттыг национал ном саңының национал болгаш чурт-шинчилел чогаалының килдизинде Тываның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү Александр Ондарның «Бижээчи» болгаш «Даң хаяазында амыдыралдың агымы» деп ийи тоожузу келген.

«Бижээчи» деп тоожуда 1883-1885 чылдарда байларның каржы-хажагай чоруунга удур тура халышкан алдан-маадырларны тос эрээ-биле шаагайтап турганын көрген дириг херечизи Ондар Онакай оглу Тежекенниң амыдырал чуртталгазының дугайында бижип турар.

Ийи дугаар «Даң хаязында амыдыралдың агымы» тоожуда – мөге башкы Сүүр-оол Хүргүлекович Ондар база ооң өөнүң ишти Деспи Санааевна дугайында бижээн. С. Х. Ондар – Тыва Республиканың Арзылаң мөгези, билдингир башкы, спортчу, кижизидикчи болгаш тренер.

Номчукчулар бо тоожулардан Тываның төөгүзүн, үлегерлиг, кызымак өг-бүлениң база оон-даа өске ажылга кызымак кижилериниң дугайында номчуп, билип ап болурлар.

Ол ышкаш килдистиӊ фондузу «Мөңгүлектиң меңгилиг шыпшыктарында» деп ном-биле неметтинген. Номнуң тургузукчузу чогаал шинчилекчизи, аныяк эртемден, Тываның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү Родион Донгак.

Номда Бай-Тайга кожууннуң «Мөңгүлек» аттыг чечен чогаал, ыры-хөгжүм каттыжыышкынының киржикчилериниң чогаалдарын чыггаш парлаан. Чыындыдан О. Таргынның, Т. Оссурнуң, Ш. Куужаанның дээш оон-даа өске авторларныӊ бижээн шүлүктерин, чечен чугааларын номчуп болур.

Национал болгаш чурт-шинчилел чогаалының килдизи чаа номнарны сонуургаары-биле номчукчуларны чалап турар.