Өшкү-Саар Ооржак: Мөген-Бүренде сарлык малдың саны өскен

Чаажыктырган сарлык азыралга-даа, мал чеминге-даа шоолуг хереглел чок. Тывада сарлык малдыӊ хөй нуруузу – Мөӊгүн-Тайга кожуунда. Сарлык кожууннуң ылгавыр демдээ болуп, сүлде демдээнде сиилбиттинген.

Туругларга, мээстерге турум оъттаар сарлыкты Бай-Тайга, Барыын-Хемчик, Өвүр, Сүт-Хөл, Тере-Хөл кожууннарныӊ малчыннары база азырап өстүрүп турар. Сарлык болгаш сарлыкчылар байырлалында малчыннарныӊ чымыштыг ажыл-ижин үнелеп, шаңнап-мактаан. «Бай-Тал» күрүнениң унитарлыг бүдүрүлгезиниң “Кара-Хөл” сарлыкчылар бригадазының малчыны Александр Күжүгет «Россия Федерациязының көдээ ажыл-агыйының алдарлыг ажылдакчызы» хүндүлүг атка төлептиг болган.

«Мөген-Бүрен» күрүнениң унитарлыг бүдүрүлге – республикада билдингир мал ажыл-агыйларыныӊ бирээзи. Тываның көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем сайыды Сергей Ондар бүдүрүлгеге 500 муң рубльдиң сертификадын тывыскан.

Ук бүдүрүлгениң удуртукчузу, Россия Федерациязының көдээ ажыл-агыйының алдарлыг ажылдакчызы, Тыва Республиканың күш-ажылдың маадыры Өшкү-Саар Ооржак чартык чылдың түңнелдери-биле бедик көргүзүглерлиг малчыннарга, сакманчыларга беш муӊдан бежен муӊ чедир акша шаӊналдарын болгаш өртектиг белектерни тывыскан.

– Мөген-Бүренде сарлык бажы оранчок өскен, совет партия үезинде турганындан безин хөй, малдың саны ийи муң ажып турар.
Сарлыкчыларның чымыштыг ажыл-ижин үнелеп, сарлык малдың ажыын чон билип алзын дээш, бо байырлалды ийи дугаар чыл эрттирип турарывыс бо. Мооң мурнунда сарлыкты-даа, ооң эъдин-даа шоолуг үнелевес турган. Сарлык кадарчызы турлагларга өөн тип алгаш турбас, тайганың тайгазынга малын эдерип чоруур кижи. Сарлык – кара туразында оъттаар мал. Деңнеп көөрге, шээр малдан сарлыктың өзүлдези улуг. Сарлыкты үнелээр болза, сыындан-даа артык.

Бо байырлалдың артында сарлыкчыларның амыдырал-чуртталгазының байдалын экижидерин чедип алыр сорулга бар. Олар боттарының бүдүрүп алган продукциязындан киирип алган орулгазы-биле амыдырап турар. Өске регионнарга деңнээрге, сарлыкчыларның шалыңы болгаш күрүне деткимчези эвээш. Бир баш төрүүр сарлык бажынга онааштыр чылда чаңгыс катап күрүне деткимчезин ап турар.

Бүдүрүлгеде 12 улуг сарлыкчы, 12 дузалакчы ажылдап турар. Оларның аразында ат-алдарлыг малчыннар база бар. Россия Федерациязының база Тыва Республиканың көдээ ажыл-агыйының ийи дакпыр алдарлыг малчыны Владимир Чоргаар, Тыва Республиканың алдарлыг малчыны Артыш Салчак эрткен чылын 100 төрүүр сарлыктан 107 баш бызааны камгалап алган. Бо чылдың мал оолдаашкынының түңнелдери-биле аныяк сарлыкчы Дииң-оол Иргит 100 төрүүр сарлыктан ол хире бызааны камгалап алган.