Россияда 2026 чылдың январь 1-ден эгелеп, кижи бүрүзүнге онааштыр амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээли 18939 рубль чедир өзер. Тываның Чазаа аңаа хамааржыр чогуур шиитпирни хүлээп алган. Тус черниң өртектерин болгаш чурттакчы чоннуң орулгаларын барымдаалап, келир чылда Тываның чурттакчы чоннуң кижи санынга онааштыр амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээли 19128 рубль, азы 2025 чылга деңнээрге 6,8 хуу хөй кылдыр доктааттынган.
Чурттакчы чоннуң аңгы-аңгы бөлүктериниң хереглелдерин өөренип көргеш, ооң хемчээлин амыдырап-чурттаарының кудуку ниити хемчээлинден үндүрер. Чижээ, Тывада пенсионерлерге ол 16450 рубль (РФ-те – 16288), уругларга – 18554 (РФ-те – 18371), ажылдаар назылыг чурттакчы чонга – 20850 (РФ-те – 20644) болур.
Кижиниң кол хереглелдерин хандырарынга херек орулгаларның эвээш түңүн көргүзүп, күрүне амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлин доктаадып турарын сагындыраал. Ында аъш-чем, идик-хеп, коммунал ачы-дуза, транспорт болгаш өске-даа чугула херек чүүлдерниң чарыгдалдары кирип турар.
Чыл санында өртектер өзүлдезин база хереглел тургузуунда өскерлиишкиннерин барымдаалап, эң эвээш деңнелди өскертип турар. 2025 чылда Тывада инфляция 109,5 хуу болган. Аъш-чем өртээ 11,6 хуу, үлетпүр барааннарының өртээ 8,5 хуу, а ачы-дуза чедирилгезиниң өртээ 12,3 хуу өскен.
Амыдырап-чурттаарының кудуку хемчээлин санаарда, социал төлевирлерни, пособиелерни, пенсияларны болгаш бюджет адырында шалыңнарны көөр. Ооң деңнели-биле күрүне деткимчезинге хереглелдиг хамаатыларны тодарадыр. Эң эвээш орулгалыг шупту өг-бүлелер болгаш чурттакчылар бюджет ачы-дузазын алыр эргелиг.
