Тывада өлүм-чидириглиг орук-транспорт болуушкуннарының саны кызырылганы демдеглеттинген

Чазактың ээлчеглиг аппарат хуралынга орук шимчээшкининиң айыыл чок чорук айтырыын чугаалашкан. Аңаа эрткен чылдың бо үезинге деңнээрге бо чылдың 10 айында озал-ондактар саны 7,4 хуу эвээжеп, 446 турганындан 413 болганын демдеглээн.

Орук-транспорт когаралының саны база эвээжээн. Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгга регионалдыг айыыл чок чорук департаментизиниң дыңнатканы болза, орук озал-ондаанга чок болганнарның саны 102 турганындан 75 чедип, 26,5 хуу кызырылган. Бо чылдың 10 айында 559 кижи бертинип-кемдээн болза, эрткен чылын 634 турганындан 11,8 хуу эвээжээн.

«Айыыл чок болгаш шынарлыг автомобиль оруктары» национал төлевилел-биле айыыл чок чоруктуң деңнелин үнелээр ийи кол көргүзүг – транспорт болгаш социал айыылдарда эки түңнелдер бар. Транспорт айыылын 10 муң машина-балгат аймаанга мөчээн кижилерден санап үндүрер. Кудумчуларда автомобильдер саны көвүдээн тудум, өлүмнүг орук-транспорт болуушкуннарны эвээжээр деп санап турар.

Национал төлевилел 2030 чылга чедир орук-транспорт болуушкунунга мөчээн кижилер санын тикке эккээр дээш, регион бүрүзүнде транспорт айыылынга хыналдалыг көргүзүгнү киирген. 2024 чылда Тывага 14,8 деп көргүзүгнү тодараткан, а херек кырында республикада 10 муң автомобильге онааштыр бо чылдың 10 айында 9 өлүм-чидим болган (2023 чылда РФ-те – 2,3).

Чүс муң чурттакчы чонга онааштыр социал айыыл тодараттынар. Бо комплекстиг көргүзүг орук шимчээшкининиң киржикчилериниң хар-назынын, эр-кызын, эртем-билиин көөр. 2024 чылдың планы-биле Тываның 100 муң чурттакчызынга онааштыр 33 өлүмнүг таварылга кылдыр көрген. Херек кырында январьдан октябрьга чедир – 22,2 болган.

Республика орук шимчээшкининде айыыл чок чоруктуң эвээш көргүзүү-биле чуртта алды регионнуң санынче кирип, Тывага ол улуг эвес бурунгаарлаашкын-даа болза, эки чедиишкин. РФ-тиң Транспорт яамызының хөй-ниити чөвүлели база Дээди экономика школазының эксперттери Орук шимчээшкининиң айыыл чок чоруунуң күрүне инспекциязы, Росстатистика база Кадык камгалал яамызының сан-чурагайларынга даянгаш, ол рейтингини белеткээн.

Орук четкизиниң чаартылгазы, ону чурум үрээшкиннерин демдеглээр камералар болгаш өсе-даа дериг-херекселдер-биле чепсеглеп, чолаачыларны өөредириниң шынарын бедидип, полиция болгаш хөй-ниитиниң күжү-биле чурум үрекчилери-биле демисешкени болгаш өске-даа хемчеглерни чорутканы – орук-транспорт болуушкуннарында өлүм-чидимниң санын кызырган деп Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг демдеглээн.

Удур орукче үне халдып кээри, дүрген чоруурунуң чурумнуң сагывааны, эзирик машина мунганындан эң аар озал-ондактар болганының кол чылдагааннары ол деп Тывада орук-транспорт болуушкуннарының статистиказы база ооң сайгарылгазы көргүскен. Владислав Ховалыг ол айтырыгларде онза күжениишкиннерни углаарын айыткан.