Тывада мал бажының саны өзүп турар

Мал ажылдыгларга бо кыш хары чуга, улуг сооктар чок, таарымчалыг болганын республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы дыңнадып турар.

ТР-ниң Көдээ ажыл-агый яамызының кожууннарда көдээ ажыл-агый эргелелдериниң сан-чурагайларынга даянгаш, тургускан медээзинден алырга, 2022 чылдың январь 1-ниң байдалы-биле республикада 190,8 муң баш мыйыстыг бода мал, 1254,9 муң баш шээр мал, 91244 баш чылгы мал, 246 баш теве, 14,9 муң баш сарлык, 2,0 муң баш иви, 11,2 муң баш хаван бар.

Шээр малдың оолдаашкыны апрель айда кидин түлүктээр. 688 муң баш төрүүр хой, өшкүден 551,6 муң баш анай-хураганны камгалап алырын планнаан. Бо хүнде төрүүр малдың 31 хуузу оолдапкан, 211,4 муң баш чаш төл алдынган. Амдыызында республиканың үш кожуунунда мал оолдаашкыны кидин-түлүк: Таңды кожууннуң малчыннары 11 муң баш, Тес-Хем кожуун 28,7 муң баш, Барыын-Хемчик кожуун 29,4 муң баш хураганны камгалап алган.

Республикада уксаалыг малдар өстүрүп, көвүдедип турар 34 ажыл-агый бар. Оларның 19-зу хой мал, 13-ү чылгы мал, 7-зи сарлык, 3-ү өшкү, 2-зи иви, 1-зи эъткир мал угланыышкынныг.

Бо хүнде уксаажыдылга ажыл-агыйларында 109,9 муң баш хой бар. Ооң 80,8 муңу төрүүр малдар. Төрүүр малдың 30 хуузу оолдапкан, 24,2 муң баш хураганнар камгалап алдынган.

Мал чемин четчир кылдыр белеткеп, курлавырлап алыры – кышты хүр ажарының магадылалы. Бо чылын чымчак кыш эрткен болгаш, сиген-ширбиилге чарыгдал эвээш болган. Ниитизи-биле белеткээн 288,5 муң тонна сигенниң чүгле 75 хуузу азы 201,95 муң тонназы ажыглаттынган.
Курлавырда 86,55 тонна сиген ам-даа бар. Сула аймаандан 3,5 муң тоннаны чараан болза, 0,8 тонна ам-даа бар.

“Аныяк өг-бүлеге – кыштаг” база “Чаа сорук” губернатор төлевилелдериниң киржикчилериниң курлавырында 5,5 муң тонна мал чеми бар: кыштагжыларда – 4,5 муң тонна, чаа-сорукчуларда – 1,0 муң тонна.

Мал оолдаашкынының үезинде “Аныяк өг-бүлеге – кыштаг”, “Чаа сорук” губернатор төлевилелдериниң киржикчилеринге дуза дыка херек. Кожуун, суму чагырга даргалары бо талазы-биле ажылче кичээнгейни углаары чугула дээрзин Көдээ ажыл-агый яамызы сагындырган.