Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Озвучка выделенного текста
Настройки
Обычная версия
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы
(видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию
Настройки Обычная версия
Шрифт
А А А
Фон
Ц Ц Ц Ц Ц
Изображения
Междубуквенный интервал
Одинарный Полуторный Двойной
Гарнитура
Без засечек С засечками
Встроенные элементы (видео, карты и т.д.)
Вернуть настройки по умолчанию

Тываның школаларында көдээ ажыл-агый угланыышкынныг өөредилге программазын киирген

13 ноября 2025
19

«Агроүлетпүр комплекизинге кадрлар» федералдыг төлевилелдиң боттандырылгазы-биле Тываның школаларында агротехнологтуг ийи классты ажыткан. «Аъш-чемниң айыыл чок чоруунга технологтуг хандырылга» национал төлевилелдиң бир кезээ-биле төлевилел ажылдаар. 2024 чылдың декабрьда Россия Федерациязының Көдээ ажыл-агый яамызы-биле республикага ону боттандырар дугайында дугуржулганы чарган.

Таңды кожууннуң Балгазын база Чөөн-Хемчик кожууннуң Чадаана хоорайның 2 дугаар чаа школаларында шенелде класстарны ажыткан. Амгы үениң дериг-херекселдери, микроскоптар болгаш тускай херекселдер-биле дерээн класстарга өөренири солун болгаш практика кырында ажыктыг апаар. Бо класстар көдээ ажыл-агыйында мурнакчы технологияларны шиңгээдир база бо адырның келир үениң тускай мергежилдиглерин белеткээр шөл болур.

Балгазын школазының директору Чаяна Оюннуң чугаазы-биле алырга, агротехнологтуг класстың ажыдыышкыны – келир үеже улуг салыышкын-дыр. «Ханы билиглер-биле чепсеглээринден аңгыда, эртем болгаш технологияларның мурнакчы одуруунга ажылдар амгы үениң аграржыларының чаа салгалын белеткээр бис» – деп, ол демдеглээн.

Таңды кожуунда агротехниктиг класска 10 база 11-ги классчылар өөренир болза, Чадаанада 10-гу классчылар тускай программаны шиңгээдир. 7-9 класстарның өөреникчилери класстан дашкаар кичэлдер үезинде бо адырда билиглерни өөренир. Агротехниктиг угланыышкын башкылары Красноярскиниң күрүнениң аграрлыг университединге мергежилин бедиткен.

Тываның Көдээ ажыл-агый яамызы 2026 чылга чедир республикада көдээ ажыл-агый класстарының санын 26, а 2027 чылга чедир 65 чедир көвүдедир деп планнаанын дыңнаткан. Көдээ ажыл-агый класстарынга тускай эртемнерни башкылаар башкыларның чүткүлүн бедидер дээш, келир чылдан эгелеп деткимче төлевирлерни киирер.

Бо чылын бүгү Россияда 12 муң өөреникчиге 600 ажыг агротехнологтуг класстар ажыттынган. Көдээ ажыл-агый угланыышкынынга өөредирин саналдаан школалар саны ам-даа эвээш, ынчалза-даа 2030 чылга чедир чуртка агротехнологтуг класстар санын 18 муң чедирери планнатынган. Бир дугаарында ындыг класстарны 50 муң четпес чурттакчылыг черлерниң школаларынга, ол ышкаш көдээ болгаш эвээш комплектилиг школаларга ажыдар.

7-11 класстарның өөреникчилери агротехнологтуг программаны шилип ап болур. Программа тускай дээди өөредилге черлеринче киреринге херек эртемнер: биология, химия, математика болгаш физиканы элээн ханы өөредир.

Ол эртемнерни ханы өөренип, амгы үениң технологияларын шиңгээткениниң ачызында, агрокласстар өөреникчилери «Көдээ ажыл-агый болгаш көдээ ажыл-агый эртемнери» угланыышкынныг дээди өөредилге черлеринче дужаап кирер шылгалдаларга эки белеткелди алыр аргалыг. Өске-даа хемчеглер-биле чергелештир, школадан эгелеп көдээ ажыл-агый мергежилдерин идепкейлиг суртаалдаары, 2030 чылга чедир Россияның агроүлетпүр комплекизиниң бүдүрүлгелерин кадрлар-биле 95 хуу четчелээр арганы бээр ужурлуг. Амгы үеде ол көргүзүг – 85-90 хуу.