Россияның Чазааның айтыышкыны-биле, 2030 чылга чедир ажылдаар Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазын эрткен чылдың декабрьда бадылаанын сагындыраал. Ында орук-транспорт комплекизинде, үлетпүрде, туризмде, тудуг болгаш көдээ ажыл-агый адырында инфратургузугну тудуп база хөгжүдери-биле холбашкан тос хемчег киирген. Чеди хемчегни бо чылын боттандырар.
Бо чылын «Хандагайты» автомобиль эрттирилге пунктузунуң эде чаартылгазының бирги чадазы доосту бээрге, ол хөй талалыг хевирге ажылдап, кызыгаарлар аразында аргыжылганы улгаттырар. Ол төлевилел-биле сырый харылзаалыг республиканың база бир эгелээшкини – делегей чергелиг садыг-сайгарылга киржикчилеринге чугула херек ачы-дузаларның кызыгаар чоогунуң тускай экономиктиг девискээр туттунар.
Тываның экономиктиг сайзырал болгаш үлетпүр сайыдының бирги оралакчызы Снежана Ховалыг бо чылын Тываның аңгы-аңгы адырларында экономиктиг идепкейни деткииринче угланган социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программаның шугуму-биле республика чергелиг кол хемчеглерни акшаландырарының чугулазын демдеглээн.
Болбаазырадылга үлетпүрүнде болгаш тудуг материалдарының бүдүрүлгезинде төлевилелдерже кол кичээнгейни угландырып, регионалдыг экономиканың өзүлдезинге идигни бээр. Агроүлетпүр комплекизи көдээ ажыл-агый бүдүрүкчүлеринге мал чеминиң шөлдерин хөгжүдүп, саң-хөө деткимчези-биле оларны деткиир. Оон аңгыда, республикада турисчи инфратургузуг тудуунче инвестициялар киирилдезин көвүдедирин уламчылап, турисчи агымга чогумчалыг салдарны чедирер. Социал объектилерже онза кичээнгейни угландырган – социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программаның акша-хөреңгизи-биле федералдыг төлевилелдерни, ооң иштинде Чадаанага эмнелгени тудар.
ТР-ниң Экономиктиг хөгжүлде яамызының шугуму-биле белен бажың комплектилерин бүдүрүп эгелээр. Оларны чуртталга бажыңнары, турисчи баазалар, орук кыдыында объектилер тударынга ажыглап болур. Тудуг материалдарын бүдүрер адырда, үлетпүр парыгын тургузар, көдээ ажыл-агый чиг эттерин болбаазырадыр, чаа чуртталга бажыңнарынга инженер инфратургузуун тудар төлевилелдерни уламчылаары планнаттынган.
Алды чыл дургузунда социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программаның күүселдези-биле республиканың экономиказынче 6 млрд. ажыг рубль инвестицияны киирген, 14,8 млрд. рубль бюджеттен дашкаар инвестицияны хаара тудары планнаттынган. Төлевилелдер боттаныышкыны-биле республикага 1794 чаа ажылчын олуттарны ажыдар.
