Россия Федерациязының Президентизиниң Сибирь федералдыг округта бүрүн эргелиг төлээзи Анатолий Серышев Новосибирск хоорайга болуп эрткен Россияның үлетпүржүлер болгаш сайгарлыкчылар эвилелиниң Сибирь федералдыг округда салбырларының дүүштүрүлге чөвүлелиниң хуралынга киришкен.
Хуралдың киржикчилери күрүне баштыңының 2024 чылдың май 7-де № 309 чарлыында тодараткан национал хөгжүлде сорулгаларының күүселдезин чугаалашкан. Оларны чедип алырда, Сибирьниң регионнарында экономиктиг өзүлдениң дөстери болур үлетпүрнүң болгаш бизнес-ниитилелдиң бурунгаар хөгжүлделиг шупту күштерин каттыштырары негеттинип турар дээрзин, бүрүн эргелиг төлээ демдеглээн.
– 2030 чылга чедир берге адырларда даштыкы артык кезектерден хамаарылганы ажып эртип, бүдүрүлге ажыл-агыйларынга өзүлдени хандырып, чиг этти үндүр садарын үштүң ийи кезиинге көвүдедир ужурлуг бис – деп, Анатолий Серышев чугаалаан.
Бүрүн эргелиг төлээниң чугаазы-биле алырга, даштыкыдан ыйыдыышкыннар турзажок, округтуң регионнары үлетпүрде шыдамыын бадыткаан. Округтуң федералдыг субъектилеринде үлетпүр бүдүрүлгезинде, ылаңгыя болбаазырадылга бүдүрүлгелеринде көскү өзүлде демдеглеттинген.
Тыва, Алтай база Хакас республикаларында, Алтай крайда, Новосибирск база Томск областарда инвестиция ажыл-чорудулгазы Россияның ортумак көргүзүүн ашкан. Камгалал үлетпүрүнүң сектору турум ажылдап, тускай шериг операциязының сорулгаларын шиитпирлээринге улуг үлүг-хуузун киирип турар.
– Сибирь – Россияның эң кол эртем-бүдүрүлге төвү. Округтуң үлетпүрүнүң шапкын хөгжүлдези – Сибирь регионнарында амыдыралдың шынарын экижидеринге база холушкак үлетпүрнү өстүреринге эптиг – деп, бүрүн эргелиг төлээ онзалап демдеглээн. Ынчангаш үлетпүр хөгжүлдезиниң болгаш чаартылгалыг бизнестиң технологтуг үндезиннерин тургузарының мурнады шиитпирлээр айтырыгларын 2030 чылга чедир Россия Федерациязының калбак хөгжүлдезиниң стратегиязында болгаш 2035 чылга чедир Сибирь федералдыг округтуң социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң эчис сорулгазында быжыглаттынганын ол чугаалаан.
Чаа национал төлевилелдер күүселдези эчис сорулгаларны шиитпирлээринге үлетпүрнү таарыштырарынга идигни бээр.
– Технологтуг болгаш экономиктиг бот-догуннаашкынче курс Сибирьниң үлетпүрүн болгаш экономиказын катап эде тургузарын негеп турар. Тодаргай хөгжүлдени болгаш нарын айтырыгларны шиитпирлээр дээш, чиг эттиң бүрүн болбаазырадылгазын болгаш ооң деңнелин бедидери чугула – деп, бүрүн эргелиг төлээ хуралдың киржикчилеринге онзалап демдеглээн.
Бүрүн эргелиг төлээ Сибирьниң энергетика комплекизиниң үзүктел чок ажылы – экономиканың турум үндезини деп санап турар. Ооң бодалы-биле алырга, даг-болбаазырадылга ажыл-чорудулгазын хоойлу езугаар чурумчудар күжениишкиннерни күштелдирер херек.
– Эрткен чылын Россия Федерациязының Президентизиниң деткимчези-биле бо айтырыгда бурунгаарлаашкынны кылган бис. Ооң-биле чергелештир тус чер деңнелинге энергия хереглелиниң дүүштүрүлгезин уламчылаары чугула. Бо ажылга күрүне органнары болгаш энергетика ажылдакчылары-биле кады, үлетпүр болгаш инвестиция төлевилелдеринге энергия-биле магадылалды бээр бизнес удуртукчулары киржир ужурлуг – деп, Анатолий Серышев демдеглээн.
Экологтуг айыыл чок чорук айтырыгларынче онза кичээнгейни салыр, чүге дизе олар үлетпүр хөгжүлдези-биле сырый харылзаалыг. «Экология – эң нарын темаларның бирээзи. Ынчангаш бүдүрүлгелерниң хоралыг бүдүмелдер үндүрүлгезин эвээжедирин чурумчудуп, дериг-херекселди чаартырда, ооң экологтуг айыыл чок чоруун бирги черге салырын дилээр-дир мен» – деп, бүрүн эргелиг төлээ чугаалаан.
Түңнелинде бүрүн эргелиг төлээ күрүне үлетпүр бүдүрүлгелеринге боттуг деткимчени көргүзер бодалын демдеглээн. Федералдыг деңнелде деткимче хемчеглериниң улуг адыры ажылдап турар, олар бүдүрүлгелерге макроэкономиктиг багай угланыышкыннарны ажып эртеринге дузалаар. Сибирьниң шупту регионнарында үлетпүрнү деткиир адрестиг хемчеглер системазын тургускан.
– Барыын чүк үлегеринден ойталап, ниитилелдиң шупту адырларында бот-тускайлаң хамаарылгаже эглип келири биске кончуг чугула. Россияның Президентизиниң күрүнениң экономиктиг болгаш технологтуг хамаарышпас чоруун хандырар сорулгазын шиитпирлээринге, чурттуң үлетпүр болгаш сайгарлыкчылар эвилелиниң күчү-күжү биске даянгыыш болур дээрзинге бүзүрээр мен – деп, Анатолий Серышев түңнээн.
Россияның үлетпүр болгаш сайгарлыкчылар эвилелиниң президентизи Александр Шохин, Новосибирск облазының губернатору Андрей Травников, РФ-тиң Экономиктиг сайзырал яамызының, РФ-тиң Үлетпүр болгаш садыглажылга яамызының, РФ-тиң Бойдус курлавырлары болгаш экология яамызы, Федералдыг монополияга удур албанның төлээлери, Сибирь федералдыг округта РСПП салбырларының координация чөвүлелиниң даргазы Андрей Грачев, Сибирь регионнарының сайгарлыкчы чорук болгаш эртем ниитилелдериниң төлээлери хуралга киришкен.
