Дачалар даргаларының киржилгези-биле чырык айтырыын чугаалашкан

Кызылдыӊ садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезинде, тодаргайлаарга, сад ажыл-агыйлыг, чимистиг үнүштер, шырыштар тарып өстүрер садчыларныӊ эштежилгелеринде, энергия хандырылгазыныӊ үстүп турарыныӊ чылдагаанын энергетиктер тайылбырлаан.

«Россети Сибирь Тываэнерго» компанияның удуртукчузу-биле ужуражыр дээш, садчылар эштежилгелериниӊ 18 даргазы чедип келген. Шуптузунуӊ бергедээшкиннери барык дөмей – энергия дамчыдар четкизи эргижирээн, ооӊ күжү чедишпес, электрилиг энергияны оорлап турар, ооӊ өртээн төлевейн турар. Энергияныӊ күжү чавызап, өжүп-чырып турарынга колдуунда чурттакчылар боттары буруулуг.

Электрини хыналда чок ажыглап, ооӊ көрдүнген күжүн сагывайн турар. Садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ бир бажыӊга электри энергиязыныӊ 5-15 кВт күжүн ажыглаарын чөпшээрээн. Ындыг-даа болза элээн хөй абонентилер күштүг энергия-биле чылыдар херекселдер, электрилиг одалга ажыглап, каш дакпыр улуг энергияны чарыгдап турар.

Электриниӊ күжүн эрттир ажыглаары-биле чергелештир, берге байдалдыӊ чылдагаанын тургузуп, электрини оорлап ап турар абонентилерни дилээр херек дээрзин энергокомпанияныӊ удуртукчузу Антон Лукин чугаалаан. Ындыг абонентилер энергия ажыл-агыйынга хора чедирип, электри четкизинге хөлүн эрттир аар күш чарыгдадып турарындан аӊгыда, боттарыныӊ ниитилелиниӊ бюджединге когарал чедирип турар. Электрини көрдүнген хемчээлинден ажыр чарыгдаарга, немешкен энергияныӊ саӊ-хөөлүг өртек-үнезин Садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ бодунга кээр. Ниитилелдерниӊ энергетиктерге өрези ынчаар тыптып келир, а өрези ам 150 сая рубль чеде берген.

Садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ электри дамчыдар четкилерин энергия компаниязынга эргелеп- башкарар кылдыр дамчыдып бээриниӊ дугайында база чугаалашкан. Регионнуӊ эрге-чагыргазыныӊ деткимчези-биле четкини чогуур ажылчын шинчизинче киирип бээр болза, энергетиктер шак ол ниитилелдерниӊ электри четкизин хандырар кылдыр хүлээнип алырынга белен дээрзин дыӊнаткан.

«Тываэнерго» республиканыӊ девискээринде электри четкизиниӊ системазын тургузуп турар организация болган төлээде, келир чылдыӊ январьдан тура чүгле ээзи чок деп санаттынар 11 ниитилелди (садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгези) боттарыныӊ балансызынче киирип ап болур. Ынчалза-даа ол ажыл, хуулгаазын дег, дораан бүде бээр деп бодавас ужурлуг, чүге дизе энергия ажыл-агыйын чурумчударынга үе болгаш акша херек. Энергетиктерниӊ санаашкыны-биле алырга, садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ четкилерин нормажыткан чурум-биле кылырынга 800 сая рубль херек, а компанияда ындыг акша-хөреӊги чок болуп турар.

Электриниӊ күчүзүн улгаттырып, садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ кудумчулары чырык болзун дээр болза, чүнү канчаарыныӊ дугайында энергетиктер тайылбырлап берген. Энергия чарыгдалын учеттаар счетчикте көргүзүп турар саннарны чогуур үезинде дамчыдып бээри чугула дээрзин сагындыргаш, келген даргаларныӊ айтырыгларынга харыылаан.

– Өрелиг улус-биле ажылды чорударынга база энергия оорлаар кижилер-биле демисежиринге боттарывыстыӊ талавыстан дузалап болур бис. Ынчалза-даа садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ энергия хандырылгазыныӊ айтырыгларын шиитпирлээринге ында чурттап турар хамаатылар боттары база сонуургалдыг болур ужурлуг. Садчыларның коммерциялыг эвес эштежилгезиниӊ бажыӊнары чырыктыг болзун дээш, чүгле демниг күш-биле чурум тургузуп болур – деп, «Россети Сибирь Тываэнерго» компанияның удуртукчузу Антон Лукин ужуражылганы түӊнеп чугаалаан.