Тыва үндезин культура төвүнге ховар чурукчу Владимир Хертектиң “Тоол маадырлары” деп хууда делгелгезиниң ажыдыышкыны болуп эрткенин төп дыңнаткан.
Владимир Шагдырович тыва чоннуң аас чогаалының хевири тоолдарны камгалап, кадагалап арттырарынга улуг үлүг-хуузун киирип чоруур улуг назылыг, хүндүткелдиг кижилерниң бирээзи.
Маадырлыг тоолдарда маадырның мөзү-бүдүжүн, даштыкы түрлүг овур-хевирин, кеткен идик-хевин чурукчу тодаргай болгаш езулуг тыва тоол делегейин көргүскен. Аң-меңнерлиг тоолдарны чураан ажылдарда аң-меңниң дүрзүзү, кылдыныы хуулгаазын делегейде ышкаш онзагай, чараш, бир тускай аян-биле хевирлеттинген.
Тыва улустуң тоолдары тыва чоннуң үндезин культуразында тускай черни ээлеп турар болганындан, ховар салым-чаяанныг чурукчувус тыва тоолдарны каракка көскү, угаанга таңма болуп артарынга улуг ажылды чорудуп турар дээр болза чигзиниг чок. Тыва улустуң тоолдарындан аңгыда, янзы-бүрү темаларлыг чуруктарны маадырывыс чогаадыкчы ажыл-ижиниң дургузунда чуруп келген.
Тыва төп хүндүлүг өгбе Владимир Шагдыровичиге маадырлыг тоолдарга тураскааткан көрүп ханмас чуруктарын культура өргээзинге делгеп, келген чонну кайгамчык чараш хуулгаазын тоол ораны-биле таныштырганы дээш четтиргенин илередип, кылып чоруур буянныг үүлезинге мөгейип, чогаадыкчы ажыл-ижинге чедиишкиннерни күзеп, хей-аъды, сүлде-сүзүү бедик, тура-соруу быжыг болурун йөрээген.
Ук делгелгени төпте чыл санында эрттип турар Тоол кежээзинге тураскааткан.
