Тыва чоннуң салгалдан салгал дамчып келген кайгамчык оюнун амгы үеде бодунуң аваангыр-кашпагай, шиңгээдип алган арга-дуржулгазы-биле чон аразында нептередип, сайзырадып чоруур кижилерниң бирээзи – Барыын-Хемчик кожууннуң Аксы-Барлык суурнуң төлээзи Хомушку Отчугаш.
Тыва үндезин культура төвүнүң дыңнадып турары-биле алырга, ол чүгле республика чергелиг Шагаа оюннарының тиилекчизи эвес, а 2020 чылда бурят чоннуң «Алтан-Мундарга» деп национал байырлалының тевек оюнунга чемпионнаан.
База ол ышкаш 2023 чылда Тыва үндезин культура төвүнге Шагаа таварыштыр болуп эрткен тевек оюнунуң тиилекчизи. Оон-даа көвей санны тептер аргалыг турган-даа болза, тевекчи 2023 чылдың санынга чедир доктааган. Тевек оюнунга Хомушку Отчугаштың эң хөй саны 3346 чедир четкен.
К.Б. Ондар аттыг Тыва улустуң езу-чаңчылдарының, аас чогаал болгаш ус-шеверлер төвү, Барыын-Хемчик кожууну тургустунганындан бээр 100 чыл оюнда, өске чоннарның мөөрейлеринге Тываның адын бедик деңнелге тудуп чоруур тевек оюнунуң тергиин ойнакчызынга, нептередикчизинге, Барыын-Хемчиктиң төлептиг оглунга “Тевектиң күчүтени” деп бедик атты тывыскан.
Төп шак мындыг бедик аттарны күрүне эрге-дужаалынга чада аайы-биле деңнеп, тевек оюнун калбаа-биле сайзырадып база шыырак тевекчилерни деткиир чымыштыг ажылды чорудуп эгелээн.
Тевектээр оюн чүс-чүс чылдар бурунгаар тыптып келген болгаш бодунуң тыптып келген үезиниң иштинде чоннуң, эң ылаңгыя аныяк улустуң сонуургалын оттуруптар, хандыкшылдыг оюннарның бирээзи.
