“Шынның” сылдызы эжим

Бөгүн Тыва Республикада ат-сураа билдингир журналист Галина Маспык-оолдуң төрүттүнген хүнү. Ол бистиң аравыска чурттап чораан болза, 65 харлап турар юбилейин демдеглээр турган.

Тыва журналистиканың хоочуну Светлана Балчыр хөй чылдарда кады ажылдап келген эжиниң дугайында сактыышкыннары-биле @tmgnews17 үлешкен.

– Галина Дулушовна “Тываның аныяктары”, “Шын” солуннарга корреспондентилеп эгелээш, кол редакторнуң оралакчызынга чедир депшип ажылдаан. Тывавыстың бүгү кожууннарын эргип, сургакчылаашкын үезинде улус-чон-биле ужуражып, амыдыралчы болгаш хөйнүң кичээнгейин хаара тудуптар репортажтарны, очерктерни бижип чораан. Амыдыралының сөөлгү 25 чылын чоннуң солуну “Шынга” бараалгаткан.

2013 чылда “Шынның” номчукчуларының шилилдези-биле Галина Маспык-оол – “Шынның” сылдызы” атка бир дугаар төлептиг болган журналист. Тыва Республиканың Журналистер эвилелиниң баштаар чериниң чылдың-на организастап эрттирип турары “Чонар-даш бийир” мөөрейиниң шаңналдарының каш дакпыр эдилекчизи. Сөөлгү катап 2016 чылда “Центр Азии” солунга орус дылга парлаттынган “А небо все равно синее” деп бот намдарлыг чогаалы дээш профессионал журналистерниң аразындан “Абсолютный чемпион” атты чаалап алган.

Хөй чылдарда эгин кожа ажылдап келген болгаш, бөгүн эжимни дыка чоктап чор мен. Галина Дулушовна биле Алексей Бегзин-оол – бо ийи эштеривис янзы-бүрү мөөрейлерге киржир хөңнү чок улус. Ынчалза-даа Галяны “Солунувус адын бодавас сен бе?! Мен чеже киржир кижи мен, эпчок чүве ышкажыл” деп, могаттынып тургаш киириштирип-даа турдум. Сөөлүнде иелээ дугурушкаш, “Бот-боттарывыска удурланыкчылар бооп чаржыр эвес бис” дишкеш, бир чылын солунувус мурнундан мен киржир, дараазында чылын Галя киржир деп шиитпирлеп алган бис.

Бистиң ажылдап турган чылдарывыста “Шынның” ажылдакчызы мөөрейге киришкеш, шаңнал четпейн барган деп чүве туруп көрбээн. “Шын” доктаамал тиилекчи болур турган, чоорту дагдыныкчылары болуп турганывыс аныяк “Шынчылар” солунувустуң адын камгалап киржип эгелээн ийик. “Шынның сылдызы” деп атты 2013, 2014 чылдарда номчукчуларывыс бис ийиге тывысканы уттундурбас. Ук төлевилелдиң автору ынчан “Шын” солуннуң” кол редактору турган Инна Дамба-Хуурак дээрзин онзалап демдеглекседим. Оон аңгыда база бир чоргаарланып чоруур чүүлүм – Галина Маспык-оолдуң чогаалдарын парлап эгелээривиске-ле, “Шынның” тиражы оранчок көвүдей бээри. Чагыттырып албаан улус редакцияга кээп, солунну садып ап номчуп турдулар.

Галина Биче-Шыыр (Маспык-оол)-биле Кызылдың педагогика институдунуң филология факультедин дооскан бис. “Чаңгыс аалдың уруглары бис” дижир чордувус. Өндүр угаанныг башкыларывыс Ш.Ч. Сат, Е.Б. Салзынмаа, Д.С. Куулар, К.Б. Март-оол, Б.К. Ондар оларга чоргаарланып ханмас бис.

Галина Дулушовна институт дооскаш, төрээн сууру Арыг-Бажынга (Улуг-Хем кожуун) орус дыл болгаш литература башкылап күш-ажылчы базымын эгелээн. Ынчангы өөреникчизи, амгы үеде Тываның Улустуң артизи Саяна Сат башкызының дугайында, оон интервью ап турумда: “Аныяк башкывыска дыка ынак турган бис. Чаражын канчаар, көрүп-ле олуруксаам келир турган. Кеттинип алырының, орустап чугаалаарының аянныын! Башкымның ачызында орус дылга, литературага дыка ынак апарган мен” деп сеткил-хайныгыышкын-биле чугаалаанын эжимге дамчыткан мен, аажок өөрээн кижи.

Галина Маспык-оол Россияның Журналистер эвилелиниң кежигүнү боордан аңгыда Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилелиниң база кежигүнү. “Чайзат”, “Сылдыстарның чүгүрүүнде” деп ийи номну чырыкче үндүрген. Ооң миниатюраларын, новеллаларын, чечен чугааларын, тоожуларын номчааш, номчукчулар бедик үнелелди берип турду. “Ынча хөй маадырларны (тоожуларында) кижи будай бербес чүве бе, сен канчап будавас кижи сен?” дээримге, “Эвин тыва бээрге, анаа чүве-дир ийин, сен база шенеп көр даан” дээр кижи. Чаа чогаалын – романын бижип тургаш, эжимниң “аъдының бажы эрте хоя берди” ийин. Орук озал-ондаанга таварышкаш алган кемдээшкининден буду ыжып, хаваңнааш, чүрекче халдаан...

Караам чаштыг, харлыгып, эжим дугайында бижип ора, ооң сеткил-чүрээн канчаар-даа аажок өөртүр дээрзинге ыяк бүзүрээрим чүүл-биле доозуп каайн. “Журналист ажылыңны урууң Наташа (Наталья Маспык-оол) төлептии-биле уламчылап чор. Кады ажылдап-даа четтигиптивис. Ол дугайында ужуражы бергеш, хөөреп бээр мен”.