Россияның Президентизи Владимир Путинниң эгелээшкини-биле «Узун болгаш идепкейлиг назын» национал төлевилелди боттандырып, Тожу кожууннуң үш суурунда – Чазылар, Ий база Адыр-Кежигде фельдшер-акушер пунктуларын бо чыл эгезинде тудуп эгелээн. «Кадык камгалалының эгеки чаданың чаартылгазы» национал төлевилел программазы-биле Тожу кожууннуң төп эмнелгезинде үндезин септелге ажылдары кидин түлүк.
Фельдшер-акушер пунктуларының тудуу база төп эмнелгениң септелгези ТР-ниң Кадык камгалал яамызының шыңгыы хайгааралында. Яамының удуртукчузу Анатолий Югай Тожу кожуунга ажыл-агый аайы-биле чорааш, объектилерде тудуг ажылдарын боду хынаан.
Тожу кожууннуң төп эмнелгези Тоора-Хем суурдан ырак черлерде, чурттакчылыг алды сумунуң чеди муң хире хамаатыны хандырып турар.
Чазылар, Ий база Адыр-Кежиг суурларда фельдшер-акушер пунктуларын тудары тус черниң чурттакчыларынга кожуун төвүнче барбайн, чурттап турар черинге-ле эмчи дузазын алыр арганы бээр.
Чазылар суурда фельдшер-акушер пунктузун тудар «Чаа технологиялар» тускай тудуг чери» КХН тудуг организациязы эки темпини алганын, сайыт хыналда соонда демдеглээн. Объектини хынап турда, элээн хөй ажылдар кылдынган болган: оран-саваның девискээрин херимнээн, таваан кудуп, ыяш ханаларын чыгган, тудугну долгандыр демдектээн. Соңгаларын болгаш эжиктерин салган, даштын шыпкан, баганаларны болгаш серизин дозулаан. Оон аңгыда котелдуг чылыг системазын эптээн. Кудук болгаш насос станциязын салган. Тудугжулар иштики шеверлел ажылдарынче кирген.
Оон аңгыда, Ий биле Адыр-Кежиг суурларда кадык камгалал объектилеринде тудуг ажылдары графиктен озалдаан болган. Ий суурда фельдшер-акушер пунктуларның ханаларын чаа-ла үндүрүп эгелээн болза, Адыр-Кежигде тудугнуң таваан кудар хепти чаа-ла эгелээни билдинген.
Кожуун поликлиниказының үндезин септелгези апрель төнчүзүнде эгелээн. Сайыттың келген хүнүнде тудугжулар чазып бузар ажылдарны доозуп, чаа дээвиирни база шалаларны чадып турганнар. Ол ажылдар доосту бээрге, тудугнуң таваан болгаш ханаларын быжыглаар, чылыг системазын болгаш чырык хандырылгазын чаартыр, девискээрин чаагайжыдар ажылдарже кирер.
"Поликлиниканың кол оран-савазын 1936 чылда туткан. Дараазында чылдарда аңаа ийи тудугну немей туткан. Бо чылдар дургузунда эмнелгениң иштинге чүгле агар септелгени кылып турган. Бүрүнү-биле чаартыр септелгени бир дугаар кылып турары бо" – деп, Тожу кожууннуң төп эмнелгезиниң кол эмчизи Чингис Куулар демдеглээн.
Анатолий Югай тудуг ажылының темпизин дүргедедип, графикти сагыырын тудугжулардан негээн. Сентябрь төнчүзүнге чедир шупту фельдшер-акушер пунктуларын ажыглалче кирер ужурлуг.
«Узун болгаш идепкейлиг назын» национал төлевилелдиң деткимчези-биле бо чылын республикада 10 чаа фельдшер-акушер пунктуларын болгаш ийи эмнелге амбулаториязын тудуп турар. Тываның Тожу, Чаа-Хөл, Чеди-Хөл, Таңды болгаш Чөөн-Хемчик кожууннар эмнелгелеринде улуг септелге ажылдары чоруп турар.
