Тыва 2025 чылдың турисчи сезонунга шыңгыы белеткенген

Тываның туризм агентилели бо чайгы сезонга регионнуң белеткелиниң дугайында илеткелди таныштырган. Адырның инфратургузуу элээн экижип, республиканың-даа, Россияның регионнарындан база даштыкы чурттардан-даа аян-чорукчуларга турисчи ачы-дуза санын көвүдеткени демдеглеттинген.

Туризм сезонунда аалчыларны хүлээп алырынга 107 чер белен, ооң иштинде беш сылдыстыг «Кызыл Гранд» аалчылар бажыңы дээш, 37 чер албан езузу-биле классификацияны алган. Республикада аалчылар хүлээр «Буян-Бадыргы», «Чалама» аалчылар бажыңнары, «Алдын элезин» эко-аалчылар бажыңы, «Өдүген» болгаш өске-даа 30 оран-сава бар. Аалчыларга ниитизи-биле 4300 оруннуг 1396 өрээл тускайлаттынган.

Тывада 16 турисчи оператор ажылдап турар, оларның үжү – «Сай-Хонаш Трэвел», «Чеди хөл», «ТТ» компаниялар Россияның туроператорларының федералдыг даңзызынче кирген.

Апрельде эрткен аът чарыжы, майда Мунхулик даанга альпиниада, Россия чоннарының хөгжүм херекселдериниң «Көшкүн чоннуң өртемчейи» фестиваль болгаш июньда «Дүнгүр» хамнаашкын фестивалы, июль-август айда Таңды-Уула сынынче регионнар аразының үнүүшкүнү, малчыннарның Наадым байырлалы, регионнар аразының «ВерховьЁ» орус культура фестивалы база июльда «Үстүү-Хүрээ» дириг хөгжүм болгаш шажынның XXII делегей фестивалы сезоннуң эң-не улуг болуушкуннарының даңзызынче кирген.

Спортчу маргылдаалар болгаш чадаг чарыш маргылдаалары, ооң иштинде «Азия төвү» хостуг хүрешке бүгү-российжи маргылдаа база «Нацияның чарыжы» бүгү-российжи чадаг чарыш хүнү чайгы сезонда онзагай черни ээлээр. Республиканың аалчыларын бо бүгү хемчеглер манап турар. «ТР-ниң туризм талазы-биле информация төвү» күрүнениң автономнуг албан чериниң сан-чурагайындан алырга, эрткен чылын Тываже келген аалчыларның саны үш катап өзүп, 222 муң ажыг кижи ашкан.

«Бо чылын аалчылар чыттырар черлер саны көвүдээнинден, ол ышкаш болуушкуннуг улуг хемчеглер эртеринден, аян-чорукчулар саны 20 хуу өзер чадавас» – деп, Тываның туризм агентилелиниң директору Буянзак Түлүш дыңнаткан.

18 хардан 55 харга чедир назылыг киржикчилерниң күш-шыдалының ортумак деңнелинге таарыштыр тургускан, 428 километрге шөйлү бээр, автомобиль, чадаг болгаш чадаг-тергелиг «Чайлаг Мөңгүлек-вело» деп каттышкан маршрут – бо чайын Тываның турисчи сезонунда чаа чүүл. Орукка үш хонуп, дөрт хүнзээр маршрут аян-чорукчуларны республикада бойдустуң чайгаар бүткен тураскаалдыг черлери болгаш культурлуг объектилери-биле таныштырар.

Май байырлалдарындан эгелээн турисчи сезонда 25 дыштанылга төвү аян-чорукчуларны манап турар. Туризм агентилелиниң дыңнатканы-биле алырга, июньнуң 15-ке чедир агаар-бойдус таарымчалыг апаар болза, республикада шупту дыштанылга черлерин болгаш эштир хөлдерни ажыдарын планнаан. Тус чер бот-чагырга органнары туристерниң таарымчалыг болгаш айыыл чок дыштанылгазын хандырар дээш, санитарлыг болгаш арыг-силигниң чогуур байдалдарын тургузуп, чер-черлерде турисчи турлагларның санитарлыг арыглаашкынын чорудуп, турисчи төптерге, уруглар лагерьлеринге, культура-массалыг хемчеглер болур черлерге саргыга удур ажылды эрттирер. Бойдуска дыштаныр планныг бөлүктер саргыга удур эки тура-биле эмчи камгалдылгазының хуудузун кылдырып алыр ужурлуг.

Бо турисчи сезонда Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазының деткээни төлевилелдер ажылдаарын Буянзак Түлүш чугаалаан. Тодаргайлаарга, Тываның Улуг-Хем биле Каа-Хем кожуунда Каа-Хем хемнерниң сугга аян-чорук оруктарын, Төре-Хөлге дыштанылга төвүнге катамараннарны садып, уруглар ойнаар шөлдү ажыдып, Тожу кожууннуң Тоора-Хем суурда «Арбык» аалчылар бажыңын, ол-ла кожуунда Ушпа-Хөлде балыктаар дыштанылга баазазын, Чөөн-Хемчик кожуунда «Үстүү-Хүрээ» бурунгу хүрээ чоогунга «Ортаа-Дыт» кемпинг дыштанылга баазазын, Тере-Хөл кожуунда «Пор-Бажың» шивээ база «Тарыс» аржаанның чанынга экокемпингини, Барыын-Хемчик кожууннуң Кызыл-Мажалык суурга орук кыдыының кафелиг аалчылар бажыңы дээш, өске-даа төлевилелдерни ажылдадыр.

Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң бот-тускайлаң программазының деткээни төлевилелдерниң бирээзи – Кызылда Тыва үндезин культура төвүнге «Хүреш» музейин бо чылдың майда ажыдар, ол ышкаш Тываның Национал парыгынга аттракционнарны ажыдар төлевилел боттанырын дыңнаткан.