Бөгүн,ноябрь 1-де,Тыва дыл хүнүнге болгаш Тываның чогаалчылар эвилелиниң 80 чыл оюнга тураскааткан «Тыва дыл-чоннуң өнчүзү» деп республика чергелиг VII шуулган болуп эрткен.
Шуулганны Тыва Республиканың Чазааның деткимчези-биле Тываның өөредилге яамызы (Национал школа хөгжүдер институт), Тываның культура яамызы организастап эрттирген.
Шуулганның кол сорулгазы-тыва чоннуң культура болгаш сагыш-сеткил өнчүзүнүң байлаа-Тыва Республиканың күрүне дылын-тыва дылды камгалап, кадагалап болгаш сайзырадырының оруктарын сайгарып чугаалажыры, 2023 чылда чорудар хемчеглерни тодарадып, шиитпирлээри.
Шуулганның ажылынга 400 ажыг кижи киришкен: күүсекчи болгаш хоойлужудулга органнарының удуртукчулары; тус черлерниң бот-башкарылга органнарының төлээлекчилери, тыва дыл башкыларының республика ассоциациязының кежигүннери; хөй-ниити албан черлериниң, эртем болгаш чогаадыкчы чөвүлелдерниң, өөредилге черлериниң удуртукчулары болгаш тускай эртемниглер, эртемденнер, чогаалчылар, дээди, ортумак болгаш эге өөредилге черлериниң, школа назыны четпээн уруглар белеткээр өөредилге черлериниң кижизидикчи башкылары, сургуулдар, культура ажылдакчылары, массалыг информация чепсектериниң ажылдакчылары киришкен.
Шуулганның бирги кезээ Тыва улустуң ёзу-чаңчылдарының, аас чогаал болгаш ус-шеверлер төвүнге «Тыва дыл- чоннуң культуразын бедидер болгаш суртаалдаар чугула чепсек: ону камгалап, кадагалап болгаш сайзырадырының оруктары» деп темалыг төгерик стол-биле эгелээн. Ук төгерик столду Национал школа хөгжүдер институттуң коллективи организастап эрттирген. Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) өөредилге, культура, аныяктар политиказы болгаш спорт комитединиң даргазы Аяна Монгуш, Таңды кожууннуң чагырга даргазы Алик Монгуштуң болгаш эртемденнерниң киржилгези-биле 6 илеткелди кылган.
VII шуулганның байырлыг кезээнге Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг амы-хууда киржип, байыр чедирген. Байыр чедириишкининиң соонда Тываның күрүне шаңналдыран тывыскан.
Улаштыр Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) даргазы Каң-оол Даваа база байыр чедиргеш, Дээди Хуралдың Хүндүлүг бижиктерин шылгарааннарга тывыскан.
Шуулганның ниити хуралынга дараазында илеткелдерни дыңнаан:
1. «Тыва литература-чогаалчылар эвилелиниң удуртулгазында (80чыл оюнга)». ТР-ниң чазааның чанында ТГТСЭШИ-ниң чогаал шинчилелиниң секторунуң эргелекчизи, башкарыкчы эртем ажылдакчызы, филология эртемнериниң кандидады У.А.Донгак;
2. «ТР-ниң А.С.Пушкин аттыг Национал ном саңының чурт-шинчилел талазы-биле ажыл-чорудулгазы».ТР-ниң Национал библиотеказының директорунуң оралакчызы А.К.Аракчаа;
3. «Тыва чечен чогаалдың хөгжүлдезинге совет чогаалчыларның үлүг-хуузу».Тываның чогаалчылар эвилелиниң Баштаар чериниң даргазы, филология эртемнериниң кандидады С.С.Комбу.
«Тыва дыл-чоннуң өнчүзү» деп республика чергелиг VII шуулганның ажылының түңнелинде 2023 чылда кылып чорудар ажылдар болгаш хемчеглер дугайында шиитпирни хүлээп алган.
