Тывада азыг диштиг араатанның санын ам-даа эвээжедир

Тываның аңныыр хайгааралының күрүне комитединиң 2024 чылдың төнчүзүнде дыңнатканы болза, бөгүн республикада 1109 баш, азы планнаан көргүзүгден хөй бар.

Бойдус камгалал албан чериниң санаашкыннары-биле алырга, бистиң республиканың девискээринде аңныыр болгаш көдээ ажыл-агыйынга хора чедирбези-биле ында бөрүлерниң эң-не таарымчалыг саны 800 баштан ашпас ужурлуг. А бо сан-көргүзүг республикага чылдың-на эвээш дизе 325 баш бөрүнү чок кылыр сорулганы салып турар.

Тываның Чазаа 2025-2027 чылдарда республика девискээринге кокайларның баш санын өйлээр талазы-биле хемчеглер планын бадылаан. Регионга оларның санын чылдың-на үе шаанда санап, арга-дуржулгалыг аңчылар бригадаларының составын быжыглап, оларны аглаар дериг-херекселдер, транспорт база кывар-чаар одаар чүүл-биле хандырарын планнаан. Оон аңгыда, аңчыларны бөрү аңнаарының аргаларынга өөредип, ооң иштинде малчын турлагларга чедип, тус черниң муниципалдыг тургузугларынга өөредилге семинарларын эрттирерин көрген. Өнчүнүң бүгү хевирлериниң мал ажыл-агыйларының аразынга кокайлар халдаашкыннарынга удур хемчеглерни чорудуп, ооң иштинде мал кажааларын бөрүлер кирбес кылдыр быжыглап, камгалаарын сагындырган.

Республикада 14883,44 муң гектар аңныыр шөлдери бар, оларның аразындан эң хөйү Тожу, Каа-Хем болгаш Эрзин кожууннарда – тус-тузунда 4028,9 муң, 1599,50 муң болгаш 1084 муң гектарда.

Санаашкын-биле алырга, эң хөй бөрүлер Тожуда – 265 баш база Каа-Хем кожуунда – 128 баш. Моол-биле кожа-хелбээ кызыгаар девискээрлерде араатаннарның саны хөй: чүгле Өвүрнүң бөрүжүлери чылдың-на эң хөй азыг диштиг араатанны узуткааш мурнап турар – эрткен чылын 80 кокайны аглаан. Ниитизи-биле 2024 чылда тыва аңчылар 347 бөрүнү узуткап, чылдың планын ажырган.

Аңчыларга бир бөрү дээш республика бюджединден шаңналды: эр-кызы хамаанчокка бир улуг бөрү дээш – сес муң рубль, алды ай чедир бөрзек дээш ийи муң рубльди төлээрин сагындыраал.