55-ки гвардейжи тускай мото-адыгжы (даг) бригаданың белеткел полигонунга тус черге бүдүрген ап чоруурунга эптиг, радиоэлектроннуг дайынчы системаны шенээн.
Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның даалгазы езугаар ТР-ниң Чурагайлыг хөгжүлде яамызының тускай мергежилдиглери регион чазааның деткиишкини-биле технологияны ажылдап кылган. 55-ки гвардейжи тускай мото-адыгжы (даг) бригададан шериг албан-хүлээлгелиглер, федералдыг чепсектиг күштер органнарының удуртукчулары база Россияның Маадыры Буян Куулар чаа системаның ажылдаарын көргеннер.
«Тускай шериг операциязының кайы-даа кезээнде дайзынның «куштарын» узуткаары кол сорулгаларның бирээзи апарган. Эрткен чылдың төнчүзүнде бо ажылды эгелээн бис, а бөгүн 55-ки гвардейжи тускай мото-адыгжы (даг) бригаданың өөредилге шөлүнге боттарывыстың чыып алганывыс радиоэлектроннуг системаны шенедивис. Бо мынчаар чыып алырга, рынок өртээнден чиик болур» – деп, Владислав Ховалыг шенелде соонда социал четкилерде бодунуң арынында бижээн.
Дериг-херекселдиң хемчээли бичежек, ынчангаш ону ооргага чүктеп ап болур. 150-200 метр радиустуг черге ужудукчу чок апараттар-биле харылзааны өжүрүптер аргалыг. Республиканың чурагайлыг хөгжүлде сайыдының оралакчызы Эртине Монгуштуң чугаазы-биле алырга, херектиг артык кезектер бар болза, 15 хире ындыг системаларны бир неделяда чыып болур. Дериг-херекселдиң өртек-үнези 110-170 муң рубль аразында. Амгы үеде яамының бүдүрүлгелеринде аңгы-аңгы хемчээлдиг чеди системаны бүдүрген.
«Эрткен чылын республика баштыңының даалгазы-биле чурагайлыг хөгжүлде сайыды Идегел Монгуш тускай шериг операциязының зоназынга барып, радиоэлектроннуг демисел системазын кылыр технологияны сонуургап көрген. Ындыг системаның бирээзин чыырынга киришкен. Эрткен чылдың декабрьдан эгелеп, олар яамының баазазынга ындыг херекселдерни чыып эгелээн. Республиканың чазаа бүдүрүлгени акшаландырган» – деп, сайыттың оралакчызы шенелде ужудуушкунга келген журналистерге дыңнаткан.
Яамы Тываның политехниктиг техникумунуң баазазынга лабораторияны ажыдар планныг, аңаа системаларны чыырынче студентилерни хаара тудар. Албан чери Тывадан башкыларны ужудукчу чок ужар аппараттар чыырынга өөредип алырынга Москваның университединче чорудар сорулгалыг.
Чуртка бүдүрген радиоэлектроннуг демисел херекселдери шериглер аразынга билдингир апарган болгаш дыка хөй шериглерниң амы-тынын камгалап турар.
«Шынары бадыткаттынган дыка ажыктыг херексел. Ындыг херексел-биле ажылдап турган мен. Биске көргүскен система талазы-биле кандыг-даа айтырыг менде чок. «Кушкаштар» халдаашкынындан дыка хөй дайынчылар аар кемдээшкиннерни ап, амы-тынындан чарлып турар. Тываның эрге-чагыргазының боттуң радиоэлектроннуг демисел системаларын тургузар дээн шиитпирин деткип тур мен» – деп, «Тайга» деп шолалыг дайынчы чугаалаан.
Тываның Баштыңы шенелделер түңнелдеринге даянгаш, регионалдыг Чурагайлыг хөгжүлде яамызынга тус черниң техниктиг курлавырларын ажыглап тургаш, ону хөйү-биле бүдүрүп, тускай шериг операциязының девискээринче чорудуп эгелээрин дааскан. Ол ажылче техниктиг угланыышкыннарда өөренип турар студентилерни хаара тударын сүмелээн.
