Владислав Ховалыг: Спорт – кадыкшылдың дөзү

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг төрээн черин чүгле Россияда эвес, а делегейде алдаржыдып чоруур спортчулар-биле ужурашкан.

– Кызыл дери, быжыг тура-соруу-биле дээди бедиктерни чедип ап чоруур Тывам оолдарын күш-ажылдың маадырларынга дөмейлээр мен. Бөгүн, тыва чонун, тыва чуртувусту чүгле Россияда эвес, а делегейде алдаржыдып чоруур бистиң үежилеривис спортчулар-биле ужуражып, бодалдарывыс, саналдарывыс үлештивис. Оолдарның Тывазы дээш аарып чоруур бурунгаар көрүжү, биче сеткили, кижизиг аажы-чаңы, мерген угааны мени кайгатты. Спорт болгаш тыва мөзү-бүдүш оларны ынчаар каңнап каанынга бүзүрээр мен.

Мээң-даа, спортчуларывыстың-даа эчис күзели чаңгыс болду, төрээн черивиске спорттуң аңгы-аңгы хевирлерин сайзырадып, черин-чуртун каяа-даа алгап чоруур салгалды кижизидип-өстүрери. Аңаа быжыг бааза херегин чугаалаштывыс, тренер башкылардан эгелээш, тускай спорт залдарынга чедир.

Чүгле эрткен чылда безин көдээ суурларга 22 “эзирлер уязын” тудуп, чүс-чүс оолдарны ынаар эвилелдеп алдывыс. Аңаа чеде бергеш, бичии мөгелеривистиң карактары чырып турарын көөрге безин, кайы хире эргим деп. Ону дамчыдар сөстер тывылбас! Ынчангаш спорттуң олимпийжи хевирлеринге салым-чаяанныг оолдар, уругларны белеткээринге бүгү-ле таарымчалыг байдалдарны тургускан, амгы үении-биле дериттинген республиканың школа-интернадын ажыдар улуг төлевилелди сегирип алдывыс.

Бо чылын “Тайга” станциязынга спортчуларывыстың чыынды белеткелдерин эрттирер аргавыс бар апаар. Мурнувуста сорулгаларывыс улуг. Хөйге-чонга ады билдингир апарган бо спортчуларывыс таптыг белеткенир чер чок, залдар, өрээлдер хөлезилеп чоруп турарын дыңнааш, сеткилим аарып, өөредилге черлериниң спорт залдарын долу күжү-биле ажыглаар-дыр саналды киирдим.

Республиканың өөредилге сайыдынга ол талазы-биле тускай даалганы бердим. А спорт сайыдынга спорттуң ийи кижи тулчур хевирлерин сайзырадыр “орук картазын” бо чоокку чылдарда тургузар онаалданы дагзып кагдым. Спорт – кадыкшылдың дөзү. Кадык кижиден бүгү талазы-биле чараш чон хевирлеттинер дээри шын деп санаар мен.