Кызыл-Хаяның культура бажыңынга Соок-Ирейлер биле Харжыгаштар мѳѳрейи болуп эрткенин культура чери дыңнаткан.
Мѳѳрейге чеди арбанның тѳлээлери идепкейлии-биле киржип, солун көргүзүгнү чонга бараалгаткан. Киржикчилер боттарын тоолчургу таныштырып, чараш хевин кѳргүзүп, салым-чаяанын бараалгадып, көрүкчүлерни ойнадып, шоодайда чигирзиг белектери-биле чаштарны-даа, улуг-даа улусту ѳѳрткен.
Бирги черге Артыш биле Артышмаа Салчактар төлептиг болган. Олар Мѳген-Бүрен хемниң унун дургаар чурттаан Ак-Сал ирей биле Ак-кыс уруу болуп хуулуп, тыва Соок-Ирей биле Харжыгаштың овурун онза кѳргүскеннер. Ийиги черни Аңгырак биле Чодураа Ховалыглар чаалап алган. Олар салым-чаяаны-биле бүдүн залды диңмиредипкеннер. Үшкү черде Айдыс Салчак биле Эльвира Иргит. Олар боттарының арбанын тѳлээлеп келгеш, ыры-шоору, баштак-хѳглүү-биле кѳрүкчүлерниң кичээнгейин эгезинден тура чаалап алганнар.
«Онзагай Харжыгаш» деп тускай атка Меңги Ондар тѳлептиг болган. Ол ышкаш тускай шаңналдарга төлептиглерни база демдеглээн. 500 харлааш, кырып баксыраан Соок-Ирейниң ролюн Аялга Ѳргеш-ооловна солун ойнааш, көрүкчүлерниң сонуургалын чаалап алган.
Жюри кежигүннери – Чойган Иргит, Долбан Комбу, Салбакай Иргит кѳрүкчүлерниң сонуургалын база ѳѳренип кѳргеш, тиилекчилерни шилип үндүргеннер. Тиилекчилерге өртектиг белектерни тывыскан.




