Тыва суг үерлээшкининге удур белеткел ажылдарын эгелээн

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг аппарат хуралында часкы үерлээшкинке удур белеткел ажылдарын эгелээр сорулганы салган.

Тываның гидрометереология төвүнүң дыңнадыы-биле алырга, ооң мурнунда чылдарда деңнээрге, Мөңгүн-Тайганың дагларында, Чөөн-Хемчик, Чеди-Хөл база Тожу кожууннарда харның кылыны 130-330 хуу хөй болуп турар, ынчангаш камгалал хемчеглерни амдыгааштан эгелээр.

– Бо кыш харлыг болганындан, чамдык чурттакчылыг черлер сугга алзып болурунуң айыылы бар – деп, республика баштыңы чугаалаан.

Часкы суг үерин айыыл чок эртери-биле республика девискээринде 38 камгалал чалдарны шинчилеп, быжыглаар. Бөгүнде Шуй суурнуң чанында Барлык хемниң база Алдан-Маадыр суурнуң чанында Хемчик хемниң эриинге чалдарга күрүне экспертизазын эрттирип турар.

Кызыл хоорайның барыын талазында беш километр эрикти дургаар кылган камгалал дамба идегелдиин бадыткаан. Гидротехниктиг тудугну 2023 чылдың августа, хуусаадан эрте ажыглалче киирген. Камгалал эрик быжыглаашкыны чүгле чуртталга девискээрлерин эвес, а уруглар сады, ийи школа, фельдшер-акушер пунктузу дээн ышкаш, чугула социал объектилерни суг үеринден камгалаар. Улуг-Хемниң эриин дургаар кылган чал үш дугаар камгалал быжыглаашкын болуп турарын демдеглезе чогуур.

Суг курлавырларының федералдыг агентилелиниң деткимчези-биле республика девискээринде гидротехниктиг 16 тудугну эде чаартып, бүрүн септээн. Эрик кыдыы черлерде чурттап турар 80 муң ажыг чурттакчының айыыл чок чоруун хандырып, суг айыыл-халавындан бооп болур 1,5 млрд рубльдиң когаралын чайлаткан.

Ам республика чоокку чылдарда Баян-Кол хемге, Кызылда аң фермазының девискээринге, Элегес-Аксы суурнуң чоогунга Улуг-Хемниң эриинге камгалал чалдарны септеп база тударынга, ол ышкаш Ээрбек хемге гидротехниктиг тудугга федералдыг деткимчени алыр дээш ажылдап турар.